Bro fy Mebyd a Chaniadau Eraill/Yr Alltwen (2)
| ← Y Pistyll | Bro fy Mebyd a Chaniadau Eraill gan Humphrey Jones (Bryfdir) |
Yr Hen Gerddor → |
YR ALLTWEN.
[Yn Nhowyn, Meirionydd, yr oeddwn, yn ceisio adferiad iechyd, pan ddaeth y newydd trist am farw'r Alltwen. Yno hefyd y bu Ceiriog, Glasynys, a'r Alltwen yn gwasanaethu flynyddoedd lawer yn ol.]
HYD draethau Towyn crwydrais
Yn swn y waneg ffri;
Wynebau siriol welais.
Mewn atgof ger y lli';
Dilynnais Ceiriog serchus
O'r Orsaf ar ei hynt,
A chlywais lais Glasynys
Fel baled yn y gwynt.
Daeth tirfesurydd llawen
I'r oedfa ar y traeth;
A brwd fu croesaw'r Alltwen—
Yr Alltwen ffyddlon, firaeth;
Er fod yr haul yn llosgi
Gwyrddlesni llwyni llon,
Cynhesach oedd y cwmni
Mewn atgof ger y don.
Adroddwyd llawer englyn,
A llawer canig gun,
Nes deffro Craig y 'Deryn
O'i hir freuddwydiol hûn;
Ond Alltwen fwyn, ysmala,
O'n hedyn gymrai'n gwynt
Wrth adrodd gwaith "Bro Gwalia "
A'r hen Gocosfardd gynt.
Daeth trai ar ol y llanw,
A minnau'n alltud mud
Fyfyriwn yno'n welw
Ar droeog gwrs y byd;
Dychwelais ar fy nghyfer
Heb glywed si na saeth,
Ond gwaneg yn y pellder
Yn trengi ar y traeth.
Diflannu wnaeth y cewri
Cymreig dan lwydni'r nawn,—
Y chwa ym mrigau'r perthi
Yn unig gwmni gawn;
Daeth rhywun i'm cyfarfod
A cherdyn yn ei llaw,—
Dirgrynnai gan ei thrallod
Fel aethnen yn y glaw.
"Mae'r Alltwen wedi marw,'
Medd llais crynedig, lleddf;
A chwympai'r cerdyn hwnnw
I'r ddaear fel o reddf:
"Yr Alltwen wedi marw,
Sibrydais yn fy siom;
A thros fy wyneb gwelw
Daeth cafod ddagrau drom.