Caniadau Watcyn Wyn/Tosturi

Newyrth Dafydd Caniadau Watcyn Wyn

gan Watkin Hezekiah Williams (Watcyn Wyn)

Os na wna i, mae arall a'i gwna

TOSTURI

MAE 'r wyneb yn welw, a'r fynwes yn brudd,
A'r galon yn suddo 'n iselach bob dydd;
Y gwyneb gwywedig bob dydd yn pruddhau,
Ac halon trueni o hyd yn trymhau.

Y byd dan law gormes yn gruddfan a gawn,
Carcharau y ddaear gan orthrwm yn llawn;
Ond gwyneb tosturi sy'n gwenu o draw—
Trwy ganol y rhai 'n rhyw JOHN HOWARD a ddaw.

Edrychiad tosturi sy'n llygad y dyn,
Tynerwch tosturi 'n ei eiriau bob un;
Ei fynwes dosturiol yn "galon i gyd
Yn rhanu ei gwaed—i archollion y byd.

Mae 'r baban yn marw ar fynwes ei fam,
A'i chalon dosturiol o'i ol bron rhoi llam;
Do! 'hedodd y bach fel ochenaid yn rhydd,
A deigryn tosturi ei fam ar ei rudd.

Y Darfodedigaeth yn gwasgu y ferch,
Ei hanadl mor dyn a llinynau serch;
Tosturi ei chariad fel angel gwyn yw—
Yn ysgwyd ei aden i'w chadw yn fyw.

Tosturi!—hen fynwes êangaf y byd,
Mor gynes y cura dy galon o hyd;
Mae hanes y truan, mae golwg y prudd,
Yn gloewi dy ddeigryn, yn gwrido dy rudd.

Siriolaf y gweni, po dduaf y brad,
Po ddyfnaf yr archoll, mwy llwyr y gwellhad,
Po drymaf y baich, mwyaf oll yw dy nerth,
Pan yn golli bywyd y teimlir dy werth.

Ymdoraist at ddyn o lawn fynwes yr Iôr,
Y fynwes anfeidrol sy' o honot yn fôr;
Tosturi sy'n llifo o honi o hyd—
Tosturi y nef at drueni y byd.


Nodiadau golygu