Caniadau Watcyn Wyn/Y Glöwyr

← O dipyn i beth

Caniadau Watcyn Wyn gan Watkin Hezekiah Williams (Watcyn Wyn)

Sobrwydd

Y GLÖWYR.

Y GLÖWYR duon, yn eu gwlad,
Y'ngwlad y gwyll, lle byth ni ddyddia;
Pob un yn byw ar ei ystâd,
Y twll neu'r talcen bach lle gweithia,
Y'mhell o oleu heulwen dlos,
Mewn goror ddû, yn curo'n ddiwyd,
Tynghedwyd hwy i weithio'r nos,
Wrth lewyrch lamp ar hyd eu bywyd.

Y glöwyr dewrion!, dyma'r gwyr,
Sy'n disgyn lawr i'r pyllau dyfnion,
A'u breichiau gwydn a'u hoffer dur,
Yn chwalu'r ddaear yn ysgyrion,
Yn dilyn y gwythieni glo,
I fron y graig, a bòl y mynydd;
I ddwyn y cyfoeth sydd y'nghlo.
Daeargell ddofn i wel'd goleuddydd.

Y glöwyr druain! yn eu gwaith
Y'ngafael perygl ar bob eiliad;
A dinystr erch, mae llawer ffaith
Alarus heddyw'n selio'r seiliad;
Bradwrus fflam y tanllyd nŵy,
Sy'n trawsfeddianu'r gwaith ar brydiau;
Ar allor tân, aberthir hwy
I wanc damweiniau'n gelaneddau!

Y glöwyr tlodion! hwy sy'n dwyn
Mewn caled waith y beichiau trymaf;
Mor frwd eu chwys, mor ddû eu crwyn,
Os nad mor gaeth a'r caethion caethaf;
Yn gweithio, ond ei hunain ŵyr
Mor galed, yn y dyfnder dirgel;
Yn toddi fel y ganwyll gŵyr,
Yn difa'u cyrff am gyflog isel!