Cerddi'r Eryri/Mawrnad Thos Kyffin, Maenan

Cerdd y Fwyall Cerddi'r Eryri
Cerddi
gan William John Roberts (Gwilym Cowlyd)

Cerddi
Can yr Hen Bobl

MARWNAD O GOFFADWRIAETH AM SIR THOMAS KYFFIN O FAENAN

Mesur—"Hyd y Frwynen,"

O'ch newydd trymedd am beniaeth bonedd
O Faenan fwynedd iredd un,
Newydd caled fu o'i derfynied,
Ni gawson golled bod ag un;
Rhybyddion trymion i Fonddigion
Oedd colli'r ffyddlon cyson call,
Yn iach gyngor doeth yn rhagor
Yn ein bordor yn ddi-ball;
Yn iach reolaeth drwy ei gymdogaeth,
Yma o sywaeth hyn sydd siwr,
Fe fydd caled y diweddiad
Fe geir gweled am y gwr,

Och colli peniaeth yn y gymdogaeth,
Da ei waedoliaeth diwael ffri,
Och am Sir Thomas blin yw'r achos
Na base yn aros gyda ni;

Fe oedd alluog Aer goreurog
Un dwys enwog mewn pum Sir,
Ymhob achosion union ene
Fe ddoeth lafare y geirie gwir;
Ymhob achosion rhwng Bonddigion
Ei ddyfn fadroddion union o,
Llafare ei feddwl uwchlaw'r cwbl
Yn ddi-drwbl ar ryw dro.

Fe oedd yn rhoddgar ar y Ddaear
A 'lusengar iawn yn siwr,
Bydd colled galed i drueinied
Ag i'r gweinied am y gwr;
Peniaeth Siroedd ei air a safodd,
Yn hyn a nododd dan y Ne,
Cyntreifiwr Trefydd trefnwr Plwyfydd,
Fe oedd yn llywydd ar y lle.
Ffarwel dangnefedd i wlad Gwynedd
Am wr o fonedd gore fu
Drwy anfon synwyr Ustus cywir
Roedd gore llwybr ar bob llu.

Ffarwel ddaioni mewn chwarteri,
Fe oedd wr ffri yn oleuni i'r wlad,
Fe oedd gyntreifiwr at bob cyflwr,
Gore lliniwr y gwellhad;
Ei gywir eirie a'i Lythyre,
Oedd ganwyll ole hyd barthe'r byd,
Sir Thomas Kyffin uwch law cyffredin
Y galwe'r Brenin glan ei bryd;
Bydd cyffadwriaeth da ei waedoliaeth
Uwch law cywaeth i'w Blant cu,
Bydd enw mwyn—gu gadd o Ynghymru
Yn disglaer d'wynu ar deulu ei dy.

My Lady hynod uchel fawrglod
Blin i'w thrallod syndod siwr,
O fyn'd o ange trwy gystuddie
Ag ef o'i gartre gore gwr,

I'w liwdeg cynes Ladies canaid,
Trwm iddyn weled yn ddi-wad,
Fe bery yn drymder dros hir amser
I'r pedair tyner am eu Tad;
Mae part o Gymru yn prudd alaru
Ei roi mewn gwely gwaelod Bedd,
Ei ben daionus doeth 'madrodd medrus
Anfon Ustus hoenus hedd!

Mae'r holl wledydd mawr a'r trefydd
Yn ddi-gynnydd bod ag un,
Fel llong ar soddi heb gaptain arni
Bydd pawb yn ofni bob yn un;
Ar galed dywydd yn eu cystudd,
Ag heb un llywydd wrth ei llyw
Yn wylo'r dagre ar gryfion done
Am na fase ef yn fyw;
Bydd Gwrecsam, Dinbych a Rhuthyn burwych
Yn cofio'r dewrwych aeth i'r dwst,
Cwmpeini i'r bonedd help i'r gwanedd
Bu a llaw rwyddedd yn Llanrwst.

Mae Conwy dirion a Chaernarfon,
Trefydd cyrion Meirion, Mon,
Fflint ' run modde y gwyr mawr nhwythe
Ar bob siwrne am dano'n son;
Bydd pob uchelwr, aml ffarmwr
Yn cwyno eu cyflwr yn fwy caeth,
O eisio'n agos fod Sir Tomos
Ni baseór achos fel yr aeth;
Mae'n anghyfanedd Faenan fwynedd
Cyrchfa bonedd haeledd hedd;
Och mae'n drymedd am un puredd
Eitha honedd aeth i'r bedd.

Och mawr yw'r adwy am wr teimladwy
Trwy Nant Conwy cynar fan,
Am Ustus cywir swcor sicr
Da'i glod yn wir mae'r glyn yn wan;

Ef a rodded yn Llanddoged
Mewn Seler galed dyna'r gwir,
Adgyfodiad llawen iddo
Ddelo i fynu o hyno cyn pen hir;
Yn Bump a deigien Ange a'i dyge
Terfyne ei ddyddie oi boena i ben,
Un mis Mehefin dyddiau hafedd
V rhoed mewn marwedd fedd, Amen.
ELLIS ROBERTS,
(Elis y Cowper), a'i Cant.

Nodiadau golygu