Geiriadur Bywgraffyddol o Enwogion Cymru 1867-Cyf I/Anwyl, Lewis

Geiriadur Bywgraffyddol o Enwogion Cymru 1867-Cyf I

gan Josiah Thomas Jones

ANWYL, PARCH. LEWIS, ydoedd weinidog plwyf Ysbyty Ifan, yn sir Dinbych, yn y flwyddyn 1740. Symudodd i ficeriaeth Abergele yn 1742, gan gymeryd ei anedd yn Nhyddyn Forgan. Pan oedd yn Ysbyty, efe a roddodd allan y llyfrynau canlynol:—1. "Y Nefawl Ganllaw, neu yr uniawn ffordd i fynwes Abraham; mewn ychydig o ystyriaethau eglur i gyfarwyddo y cyfeiliornus i'r porthladd dymunol hwnw. Gan L. A., gweinidog o eglwys Loegr. Argraffwyd yn yr Amwythig, gan R. Lathrop, dros Dafydd Jones." 2 "Myfyrdodau Wythnosol, sef myfyrdod am bob dydd yn yr wythnos, yn enwedig amser y Grawys; wedi eu cyfieithu yn benaf er mwyn addysg y tlawd, yr hwn nad oes iddo foddion i gyraedd llyfrau gwell; yn nghyda cholectau, gweddiau, a geiriau llesawl ereill." 3. "Cyngor yr Athraw i Rieni, yn nghylch dwyn eu plant i fyny, yn cynwys rhai meddyliau neillduol ar y testun hwnw, wedi eu cyfansoddi a'u cymhwyso i'r deall gwanaf; yn nghyda a Rhagymadrodd, yn dangos mor esgeulus yw rhieni yn gyffredinol am roddi meithrin syberlan i'w plant." Cyhoeddwyd y tri uchod yn un llyfr lled gryno —ond fod rhagddalenau gwahanol iddynt o tua 150 o dudalenau. Wedi symud i Abergele, efe a gyhoeddodd, oddeutu y flwyddyn 1756,"Hyfforddiadau eglur i'r ieuainc a'r anwybodus; yn cynwys eglurhad hawdd a chryno o Gatechism yr Eglwys, wedi ei gymhwyso i ddeall a choffadwriaeth y rhieni o'r synwyr iselaf: gan esgob Synge. Ac wedi ei gyfieithu o'r seithfed argraffiad, gan L. Anwyl, ficar Abergele. Amwythig: argraffwyd gan T. Durston." Efe a fu farw yn 1776, a chladdwyd ef ger llaw y bedyddfaen, yn eglwys y plwyf hwnw, Chwefror 27, 1776. (Cofrestr plwyf Abergele.)