Gwaith Goronwy Owen Cyf II/Cywydd i Ofyn Ffrancod

Cywydd i Dywysog Cymru Gwaith Goronwy Owen Cyf II

gan Goronwy Owen


golygwyd gan Owen Morgan Edwards
Cyfieithiadau o Anacreon

CYWYDD I OFYN FFRANCOD
GAN WILLIAM FYCHAN, Ysw., O GORSYGEDOL A NANNAU.

Y GŴR addfwyn, goreuddeddf,
Ni wn wr oll yn un reddf;
Gŵr ydych gorau adwaen:
Och! ble y cair un o' ch blaen?
Yn ail i chwi ni welais,
Naws hael, o Gymro na Sais.
Gŵr od, ysgwier, ydych
Ar bawb, a phoed hir y bych!
Ym Meirion lwys am roi 'n lân,
Haelaf achau hil Fychan;
Hael yn unwedd hil Nannau,
Dau enwog hil dinaghâu;
Hil glân a ŵyr heiliaw gwledd,
Blaeniaid ar holl bobl Wynedd.
O chyrchent, rhoech i eirchiaid
Ddawn a rhodd ddien i'w rhaid;
Ni bu nag i neb yn ol,
Na gwad, o Gorsygedol;
Gwir ys henwi 'r Gors honno
Yn Gedol, freyrol fro.
Cors roddfawr, o bwyf awr byw,
Un gedol ddinag ydyw:
Gras a hedd yn y gors hon,
Lle hiliwyd llu o haelion.
Yn y dir 'r wy 'n ymddiried,
A gwn y cair ynddi ged;
A ched a archaf i chwi,
A rhwydd y bych i'w rhoddi.
IIor mau, os wyf o rym sal,
Dyn ydwyf dianwadal,
O serchog, dylwythog lin.
Dibrinaf ddeiliaid brenin;

Ail llanw mor yw y llin mau;
Ceraint i mi 'mhob cyrrau;
Ym Mon, a Llannerch-y-medd,
A Llŷn, a thrwy holl Wynedd;
Yn llinyn yno llanwent,"
Hapus gylch, Powys a Gwent;
Diadell trwy Deaudir,
Rhaid oedd, a thrwy bob rhyw dir.
Ein hynaif iawn wahenynt
Bedair rhan o'r byd ar hynt:
Dwy oludog, dew, lydan;
Duw Ion a ŵyr, a dwy 'n wan.
O gyfan bedair rhan byd
Dwy-ran i mi y deiryd;
Ac aml un yn dymunaw,
Waethaf o'u llin, waith fy llaw;
A rhwydd wyf i'r rhiaidd yrr
Llwythawg i yrru llythyr,
Ond na fedd dyn, libyn lu,
Diles, mo'r modd i dalu.
Gwyn ei fyd egwan a fedd
Wr o synwyr o'r Senedd,
A'i dygai 'n landdyn digost
I selio ffranc, ddisalw ffrost.
Minnau, fy mawr ddymuniad
Yw cael, gan wr hael, yn rhad
Ffrancod eglur Mur Meirion,
O ran mael, i 'Ronwy Mon.
Hefyd nid Ffranc anhyfaeth,
Dyn o dir Ffrainc, dwndwr ffraeth,
O'r rhwyddaf im' y rhoddech
O'r lladron chwiwdron naw chwech;
Er mai gormodd, wr noddawl,
Yw rhif deg rhof fi a diawl,

Deuddeg o chaf ni 'm diddawr,
Ni'ch difwyn, y gŵr mwyn mawr;
Hynny dâl, heb ry sal bris,
Lawer o Ffrancod Lewis.

Nodiadau

golygu