Gwaith Huw Morus/Y gwir Gymro glana

Cân y Weddw Gwaith Huw Morus

gan Huw Morus (Eos Ceiriog)


golygwyd gan Owen Morgan Edwards
Bore Gauaf

Y GWIR GYMRO GLANA.
Cerdd i ymadel medd-dod, i'r Jeiner Coch.
Tôn,−"Y GALON DROM"

GWIR Gymro glana ar lannerch,
Claerwen fynwes, darllen f'annerch,
O wir wyllys da a ch'redigrwydd
Hyn o gariad, rhywiog arwydd.
Gobeithio fod ych corff mewn iechyd,
A'ch cymhares, wawr hoff hanes, o'r un ffunud,
A'ch bod yn hwsmon da gofalus,
Fy nghydymeth, cywir odieth, wr cariadus.

Rwy'n dymuno arnoch, Morgan,
Madws bellach eiriach arian,
Rhag i chwi fod mewn gormod syched
O wir arfer ofer yfed,
Ynfyd anferth, gwedi casglu,
I wr tirion fel gwas gwirion, i gwasgaru;
Oni fedrwch, dysgwch weithian,
Oddiwrth erill gadw'ch ynnill i chwi ych hunan.

Trafferth fawr, a'r fael yn fechan,
Twymno'r dŵr, a'i daflu fo allan;
Drwg ar les y corff a'r enaid,
I weithiwr ufudd wneuthur afraid;
Heibio i'r tai tafarne chwannog
Cerrwch, glydwr iach ych cyflwr, ewch a'ch cyflog
brynnu gartre gig a chwrw,
Rhag twyll tafarn, mawr-waith cadarn, Martha a'i ceidw.

Er codi 'n fore, er gweithio 'n boenus,
Yr anghynnil fydd anghenus,
Pa fodd y gellwch fyw yn ddiwall
Er lliw arian mewn llaw arall?


Os gwraig y dafarn deg a ddigia,
Ych gwraig ych hunan a gâr arian a'ch goreura,
Chwi gewch ymgeledd a diddigrwydd,
Mewn llyfodreth fwynedd odieth i fyw'n ddedwydd.

Ymrowch i ddiolch i Dduw nefol
Am ych rhoddiad mawr rhyfeddol,
Am fanylwaith gwych celfyddgar
Nis gwn i ple y ceir ych cymar;
Tra bo chwi 'n ifanc ac yn ystwyth,
Ymrowch i storio gwaith ych dwylo ymhlith ych tylwyth;
Lle bo cymdeithion da, rhag gogan,
Weithie i yfed dae i chwi fyned, dowch yn fuan

Pan dderfyddo 'r awch a'r iechyd,
Bydd gwan y goel os gwan y golud;
Ni chewch mo'r croeso mewn tafarne,
Mwy na'r cybydd cauad gode ;
Gwnewch hwsmoneth o'ch celfyddyd
I fyw'n drefnus, wych gariadus, yn ych rhyddid
Yn ych rhaid a'ch rhan ych hunan,
Rhowch lle caffoch hynny ynilloch o hyn allan.


Nodiadau

golygu