Tan yr Enfys/Dacw'r Trên

'Sanau Nadolig Tan yr Enfys

gan D J Lewis Jenkins

Beth sydd yn fy Mhoced?

Dacw'r Trên.

[Chwarae Bach i Blant Ysgol.]

[Nifer o bobl yn sefyll ar lecyn wrth Gastell Glan Dŵr, Mehefin 18, 1850, yn gwylio'r trên cyntaf yn dyfod o Gaerdydd i Abertawe.]

CYMERIADAU: Dai, Mari, Shân, Ianto, Marged, Llew, Harri, Twm, Dic, Wil, Jim, Betsi.

Dai: Y mae'r trên ar ddod.

Mari: Gobeithio ei fod. 'Rwy wedi sefyll yn y fan hon am ddwy awr.

Shân: Y mae'n nhw'n dweyd bod tri chant o bobl yn y trên.

Ianto: Gobeithio bod yr engine yn ddigon cryf. Dai: Beth os tor i lawr ar y ffordd?

Mari: Dyna beth sy' arna innau ofn. 'Dw i'n credu fawr yn y trêns newydd 'ma.

Marged: Na minnau chwaith. Gwell gennyf i drystio i'r hen gart a'r donci.

Llew: Ond, Marged fach, chwi fyddech wythnos yn dod o Gaerdydd â Nedi yn eich tynnu.

Shân: A chwi glywsoch am y Duc o' Wellington. Dyn dewr yw'r Duc, ond y mae wedi dweyd yn bendant nad aiff e' byth i mewn i'r trêns newydd yma.

Harri: A beth am y caeau gwair a llafur ar y ffordd? Byddant yn siwr o gael eu llosgi i gyd, ac y mae holl ffermwyr y wlad yn uno i wrthwynebu'r trêns.

Shân: Y mae rhai ohonynt yn dweyd na cheir dim un iâr i ddodwy yn agos i'r relwe.

Twm: Ffermwyr neu beidio, y mae'r trên wedi dod i aros, neu i fynd beth bynnag; a chyn bo hir fe fydd yna drêns yn mynd i bob man.

Dic: 'Dwy i ddim yn dy gredu di, Twm. Chym- riff y trên byth le'r hen stage coach.

Twm: Ni gawn weld. Dyn galluog dros ben yw George Stephenson, a diwrnod mawr iddo ef oedd gweld ei drên cyntaf yn mynd o Stockton i Darlington.

Marged: Mi licswn i fod yno y diwrnod hwnnw.

Wil: Glywsoch chi am y dyn hwnnw yn cario flag o flaen y trên?

Jim: Do, ond gorfu iddo glirio bant mewn eiliad. Aeth y trên hwnnw ddeuddeng milltir yr awr.

I Gyd (mewn syndod): Deuddeng milltir!

Jim: Ie, deuddeng milltir, a Stephenson ei hun yn gyrru'r engine.

Betsi: Y mae nhw'n dweyd bod gwledd fawr i fod yn Abertawe heno os cyrhaedda'r trên ben ei daith.

Mari: Mae hwnna reit i wala. Mi glywes i Twm Jones, gyrrwr y coach mawr, yn i ddweyd e.

Dai (yn sydyn): Dacw'r trên!

Pawb: Y trên! Y trên! Hwre! Hwre! Hwre!

[Trefner nifer o blant i ruthro'n rhes drefnus i gynrychioli'r trên yn mynd heibio.]

[LLEN.]

Nodiadau golygu