CYWYDD
I'w gyflwyno i DYWYSAWG CYMRU, Wyl Dewi, 1753, ar y
testyn sy'n canlyn, sef, Reget patriis virtutibus orbem.
[Gweler LLYTHYRAU, tudal. 33, 34, 44.]
Pwy ddysg im'? Pa dduwies gain
Wir araith, i arwyrain
Gŵraf[1] edlin[2] brenhinwawr,
Blaenllin Cymru fyddin fawr?
Ai rhaid awen gymengoeg
O drum Parnassus, gwlad Roeg?
Cyfarch cerddber Bieriaid,[3]
Am achles hoff-les a phlaid?
Ni cheisiaf, nid af i'w dud,
Glodo elltydd gwlad alltud;
Ofer y daith, afraid oedd,
Mwyneiddiach yw'n mynyddoedd,
Lle mae awen ddiweniaith,
Gelfydd ym mhob mynydd maith,
Na wna'n eglur, neu'n wiwglod,
Ond da, a ryglydda glod.
Pan danwyd poenau dunych,
A braw du'n ael Brydain wych,
Pan aeth Ffredrig[4] i drigias
Da iawn fro Duw Nef a'i ras,
Rhoe Gymru hen uchenaid.
A thrwm o bob cwm y caid
Trystlais yn ateb tristlef
Prydain, ac wylofain lef.
O'r tristwch du-oer trosti
Nid hawdd y dihunawdd hi,
Fal meillion i hinon haf
O rew-wynt hir oer auaf
