Tudalen:Bugail Geirf Lorraine.djvu/87

Gwirwyd y dudalen hon

eu perchennog ar ôl iddo eu talu i rywun arall! Nid annhebig fod eto ambell un a garai gael gafael ar "swyn" cyffelyb.

26 MYSOCH: Enw llyffant bedyddiedig yr hen wrach, ac enw un o'r diafliaid cyn hynny.

27 Miséricorde: "Llafn trugaredd"; math ar ddagr a gariai swyddogion milwrol yn eu gwregys i roddi milwr a glwyfasid yn angeuol allan o'i boen.

28 IHESUS MARIA: Iesu Mair yn y Lladin. Lladin oedd iaith crefydd y Canol Oesoedd, ac yr oedd felly yn gyffredin dros holl wledydd gorllewin Ewrob. Crefydd oedd canolbwynt popeth hefyd yr amser hwnnw; hanes yr eglwys yw hanes y Canol Oesoedd, sef "yr oesoedd tywyll," ys geilw rhai pobl hwynt.

29 CLEDDYF A'R PUM SEREN AR EI GARN: Yr oedd eglwys yn Fierbois wedi ei chysegru i Gatherine Sant. Hysbyswyd Jeanne D'arc gan y Llais fod cleddyf a phum seren ar ei garn wedi ei guddio yn y ddaear y tu ôl i'r allor yn yr eglwys hon ar ei chyfair hi; cloddiwyd a deuwyd o hyd iddo fel y mynegasai'r Llais. Hwn wedi hynny a fu cleddyf y Forwyn, a thystiodd ar ei phraw na thywalltodd ag ef erioed ddiferyn o waed.

30 Sicut erat Pallas: Lladin, o'i gyfieithu, Y cyfryw ag ydoedd Pallas. Un o dduwiesau'r Groegiaid oedd Pallas Athene, duwies doethineb ac arfau rhyfel a'r celfyddydau cain.

Y DIWEDD.