Er mai Efengylwr ydoedd,
Tawel, tirion, yn ei ddydd,
Meddai ddawn Apostol hefyd,
Er amddiffyn banau'r ffydd:
Cadd Sosiniaeth, cadd Arminiaeth,
A Throchyddiaeth yn ei thro,
Deimlo llymder eitha'i saethau,
Nes cynhyrfu ambell fro.
Bugail ffyddlawn yn yr eglwys,
A gwyliedydd effro oedd;
Porthai'r praidd yn fwyn a diwyd,—
Pan fa'i perygl, rhoddai floedd;
Tyner iawn i'r gwan a'r ieuanc,
Tirion wrth y claf a'r tlawd;
Nid oedd rhyw, nac oed na chyflwr,
Na chaent ef yn Dad, yn Frawd.
Teithiodd filoedd o filldiroedd,
Gydag achos Duw erioed;
Bu drwy Wynedd a Deheubarth,
Pan yn un-ar-bymtheg oed:—
Oddi cartref mae eleni,
Yn y cymanfaoedd mawr;
Flwyddyn arall, taith i gasglu,
Dros rhyw achos llwyd ei wawr.
Beth atolwg, fu ei wobrwy,
Am ei lafur caled, maith?—
Gwrida'r awen wrth ei grybwyll,
Ofna rhag parddüo'r iaith :
Tra'r oedd llawer athraw segur
Yn pentyru iddo'i hun,
Wele ŵr wnaeth fil mwy gorchwyl,
Am lai tâl na chyflog-ddyn!
Son wna'r byd am wneud aberthau,
Deued, gweled engraifft lwyr,
Dyn yn treulio ac ymdreulio,
Er mwyn ereill, fore a hwyr:
Cadw ysgol am geiniogach,
Gwneud a gwerthu llyfr, er byw
A rhoi oes, a nerth, a thalent,
Dros ei wlad ar allor Duw !