"Gwawdio'i weithiau yw arferiad rhai doctoriaid yn ein mysg;
Doethwyr mawrion, coeth, clasurol, fynent gadw'r byd drwy ddysg!
Pe cyflawnai un o honynt chwarter ei orchestion ef,
Byddai beth yn haws i'm clustiau oddef eu hasynaidd fref!
Bu ei lyfrau yn fendithiol, do, i filoedd yn eu dydd,
Er cyffroi eneidiau cysglyd, a chysuro teulu'r ffydd;
Do, bu llawer un yn derbyn uchel glod mewn gwlad a thref,
Wrth ailadrodd ei bregethau; tynu dwfr o'i bydew ef."
PENNOD IV
Buom, hyd yn hyn, yn edrych yn hanesyddol ar Shadrach, yn ei lafur gweinidogaethol ac awdurol. Oddiar y ffeithiau a. gofnodasom, ac ereill y cawn eu cofnodi eto, ni a geisiwn, yn y bennod hon, dynu math o ddarlun o hono yn ei wahanol gymeriadau. Gan nad oes genym gof ddarfod i ni ei weled yn bersonol, yr ydym yn teimlo ein bod dan anfantais i'w arddangos yn briodol o ran y dyn oddiallan. Ond, er iddo farw, y mae efe eto yn fyw, o ran ei gymeriad moesol a gweinidogaethol, yn nghof a chydwybodau y sawl y bu yn dylanwadu arnynt. Y mae pob dyn yn byw felly, yn ol nerth y dylanwad a arferodd, a'r amser y bu yn dylanwadu: ac y mae gweinidogion yr efengyl felly yn neillduol. Hyd yn hyn, hefyd, y mae yn fyw o ran ei gymeriad awdurol, yn y llyfrau lluosog y cyfeiriasom atynt. Ceisiwn ninau ei ddangos, yn awr, i'r darllenydd, fel y mae yntau yn dangos ei hun yn y naill ffordd a'r llall.
Yn ffodus iawn, darfu i ni, yn ein hymchwiliadau, ddyfod o hyd i ddarlun bychan tlws o hono o ran ei berson, wedi ei dynu gan awen chwaethus a chelfydd Mr. Robert Jones, Aberystwyth. Gan ei bod yn anhawdd cael ei well, gosodwn ef yma o flaen y darllenydd:—