'Roedd Dafydd yn marw, pan safem yn fud
I wylio datodiad rhwng bywyd a byd:
Yn sŵn yr hen delyn gogwyddodd ei ben,
Ac angau rodd fywyd i'r "Hen Garreg Wen."
TI WYDDOST BETH DDYWED FY NGHALON.
Achlysurwyd y penillion hyn gan eiriau ymadawol mam yr awdwr, pan oedd hi yn dychwelyd i Gymru, ar ol talu ymweliad âg ef.
Mae y geiriau wedi eu gosod i gerddoriaeth (Pedrawd) gan Dr. Jos. Parry.
YN araf i safle'r gerbydres gerllaw
Y rhodiai fy mam gyda'i phlentyn;
I waelod ei chalon disgynnodd y braw,
Pan welai y fan oedd raid cychwyn.
Ymwelwodd ei gwefus— ei llygaid droi'n syn,
Rhy floesg oedd i roddi cynghorion;
Fe'i clywais er hynny yn sibrwd fel hyn,—
"Ti wyddost beth ddywed fy nghalon."
Canfyddodd fy llygad mewn dagrau'n pruddhau,
Gwir ddelw o'i llygad ei hunan;
Hyn ydoedd am ennyd fel yn ei boddhau,
Er nad fy nhristau oedd ei hamcan.
Ond er fod cyfyngder yr ennyd yn gwneyd
Atalfa ar ffrwd o gysuron,
Mudanrwydd rodd gennad i'w hanadl ddweyd,—
"Ti wyddost beth ddywed fy nghalon."
Nid son am gynllwynion y diafol, a'i fryd,
Er ennill ieuenctid i'w afael,—
Nid son am ffolineb, a siomiant y byd,
Yr ydoedd pan oedd yn fy ngadael;
