Gwirwyd y dudalen hon
Cyn i fradwriaeth Caswallon ddwyn oddi amgylch lwyddiant y goresgyniad Brythonig ym Mon, nid oedd neb wedi amheu dyfodiad y perygl o'r cyfeiriad y daeth. Y llecyn gwan yn yr amddiffyniad Goidelig oedd Bwlch y Ddeufaen a rannai Arllechwedd yn ddwy ranbarth. Rhan bwysig yn yr amddiffyniad Goidelig a ymddiriedasid i Geris oedd gwylio yr arfordir o Aber Gwyn Gregin i enau Conwy, gyda'i brif wylfan ar gyfer y Penmon Mawr. Ond fel y profwyd yn y canlyniad trechodd brad bob gwyliadwriaeth, a gorfu ar Fon Goidelig newid ei chynllun, a chasglu nerth o gyfeiriad newydd i geisio gwrthweithio llwyddiant annisgwyliadwy brad Caswallon.
.jpg)
