ion hyn, ofnai mai i'r drws nesaf neu, ar ddamwain, i siop Dai Raganbôn yr âi amryw o'r trysorau.
Erbyn yr hwyr hwnnw yr oedd popeth yn ei le yn " Gwynfa" ar y Twyn, tanllwyth yng ngrât y gegin, a'r drws, a fuasai'n agored drwy'r dydd bron, wedi'i gau. Eisteddodd teulu pur flinedig i lawr wrth fwrdd swper.
Mae arna i ofn eich bod chi wedi ymlâdd, Nain," meddai Kate.
"Naddo, wir, hogan, yr ydw' i'n iawn." Ochneidiodd. Câi amser i hel meddyliau yn awr, wedi i'r holl brysurdeb beidio.
"Be' oedd yr ochenaid hir 'na, 'Mam?" gofynnodd Idris. "Meddwl amdanyn' nhw yr on i. Gobeithio bod gynnyn' nhw dân go lew heno, a hitha' mor oer. A thamaid cynnas i swpar.
"Oes, debyg iawn. 'Roedd 'Nhad yn swnio'n glonnog dros ben yn y llythyr gawsoch chi ddoe. Ac mae Gwyn yn llawn bywyd, medda' fo."
"Mi fydd yn dda gin' i pan ddaw dydd Sadwrn, imi gael gweld trosof fy hun . . . Tyd, Kate, paid â lingran dros dy swpar 'rwan. Mae'n hen bryd i ti fod yn dy wely. Mi wyddost be' ddeudodd y Doctor. Rhaid iti gymryd gofal mawr am wsnosa' lawar, medda' fo. Styriwch chitha', blant."
"On' fydd hi'n dawal braf yma ar ôl dydd Sadwrn, Kate?" meddai Idris, â gwên ddireidus. 'Rydan ni wedi cael ein giaffro'n o sownd ers tipyn 'rŵan, ond do?"
Ond taflu'i phen i fyny oedd unig ateb ei fam: yr oedd ei meddwl yng nghegin y "Gwynfa" arall. Beth a gâi Edward a Gwyn i swper, tybed? A ofalai Megan am roi digon ár y gwely iddynt? A oedd esgidiau Sul Gwyn wedi'u trwsio? A gysgai Edward yn well erbyn hyn? A ddaliai Gwyn i wisgo'r hen jersi honno o dan ei wasgod? Ac i yfed dŵr dail poethion bob bore a phob nos, yn ôl cyngor yr hen William Parri? A oedd Ceridwen tros y ffordd yn well?
A churai'r cwestiynau hyn a llu o rai tebyg yn daer yn ei meddwl brynhawn Sadwrn fel yr ymwthiai'r trên yn araf i olwg Llechfaen. Rhoes ei phen drwy'r ffenestr i weld pwy a'i disgwyliai ar y platfform ac i fod yn barod i chwifio'i llaw arnynt. Rhyw ddyrnaid a arhosai am y trên, ac yn eu plith gwelai ffurf dal ei gŵr a Megan wrth ei ochr. Ond nid oedd Gwyn yno.
