Tudalen:Chwalfa.djvu/24

Gwirwyd y dudalen hon

"Ia, lot o bobol, cannoedd o bobol." Dywedai'r geiriau'n araf, gan syllu'n ddig ar yr unigrwydd creigiog oddi tani. Yna troes at y ddau fachgen ar y setl.

"Be' oeddach chi isio yn y gwaith copar?"

"Gweld ein cefndar," atebodd Llew yn gyflym. "Ond 'doedd o ddim yno."

"Mae o wedi cael y sac, yn fwy na thebyg," meddai hi, gan chwerthin yn sur. "Fel fy ngŵr i ac ugain o rai eraill. Dim ond rhyw hannar dwsin sy ar ôl yno, ac fe fydd y rheini'n gorfod hel 'u traed cyn hir. Hy, gwaith copar, wir!" Chwarddodd yn chwerw eilwaith.

"'Roedd y Manijar yn ddyn neis iawn," sylwodd Llew.

"Oedd, 'nen' Tad," ategodd Gwyn yn ei ffordd hen-ffasiwn, gan nodio'n ddwys. Yna tynnodd y swllt o'i boced a'i daro ar y bwrdd. "I dalu am ein bwyd," meddai. "Na wna', wir, 'chymera' i mono fo," meddai hi, gan ei gipio o'r bwrdd. Ond cadwodd ef yn ei llaw er hynny. Chwarelwr ydi'ch tad?" gofynnodd ymhen ennyd.

"Ia, a finna'," atebodd Llew. "Ond ein bod ni ar streic ers misoedd bellach, wrth gwrs."

"'Faint ydi'ch oed chi?"

"Bron yn bedair ar ddeg. Rhyw dri mis o waith ges i, ac wedyn fe ddaeth y streic."

"'Oeddach chi'n 'nabod fy ngŵr i yn y chwaral?"

"'Roeddwn i wedi'i weld o yno. Ond 'doedd o ddim yn gweithio yn f'ymyl i. Sut yr oedd o'n mynd i Lechfaen? Beic?"

"Ia, bob bora Llun a dŵad yn 'i ôl bob pnawn Sadwrn.

Fe gafodd le wedyn yn y gwaith copar 'na. Ond 'rŵan..."

Ochneidiodd, a throi i syllu'n ddiysbryd eto drwy'r ffenestr.

"'Ydi pethau'n ddrwg yn Llechfaen acw?" gofynnodd, ond heb droi'i phen.

"O, yr ydan ni'n cael arian o Gronfa'r Streic ac o'r Undab. 'Does neb yn llwgu acw."

"Nid dyna on i'n feddwl."

"Ynglŷn â'r Bradwyr?"

"Ia. Mae 'na gwarfod mawr acw heno, ond oes?"

"Oes. Fe fydd 'na le acw! Fe ddechreuodd yn agos i dri chant o Fradwyr yn y chwaral ddydd Mawrth dwytha'."

"Felly y clywis i. 'Roedd fy ngŵr i wedi meddwl mynd i