byw yno, a pha rai enwog, yn enwedig pregethwyr, a fagesid yno. Cadwodd ireidd-dra ei blentyndod drwy ei fywyd, yr oedd pob peth yn llawn rhyfeddod iddo.
Yr oedd yn hoff o bob peth byw. Yr oedd
ganddo gân, ac enwau yr holl adar wedi eu gwau
ynddi. Gwyliai'r defaid a'r cwn a'r gwartheg
fel pe buasent yn meddu enaid a meddwl, a
gwelai rywbeth tarawiadol yn eu bywyd o hyd.
Ni chlywais ef erioed yn ameu amcan neb, nac
yn dweyd gair angharedig am neb yn y byd.
Digiai wrth un am enllibio neu ddweyd geiriau
di-chwaeth, ond ni ddywedodd air erioed i friwio
teimlad neb. Ni chlywais air drwg na dichwaeth o'i enau. Gallwn ddweyd am dano ar
lan ei fedd, fel y dywedai Ap Vychan am ei fam,
— "Dyma un na chlywodd ei blant erioed air
drwg oddiar ei wefusau."
Hwyrach y meddyli yn dy ddiniweidrwydd,
ddarllennydd mwyn, mai rhyw angylion bach o
blant oedd fy mrodyr a minnau, ac mai hawdd i
fy nhad oedd cadw ei dymer wrth ein magu.
Ond, os tybi hyn, syrthi i gamgymeriad. Yr
wyf yn cofio fod fy nhad unwaith wedi ei wahodd i briodas, ac wedi prynnu het befar uchel
loew ar gyfer y dydd. Y noson cyn y briodas
medrodd fy mrawd a minnau gael gafael yn yr
het newydd, ac aethom a hi allan i'r caeau i
wneyd arbrawfion arni. Eisteddasom gefn-gefn
ar ei phen, a'n traed ar ei chantal. Codasom
ein traed ein dau ar unwaith, a gollyngodd yr
het danom. Yr oedd fel conrertina. A chyn
ei dychwelyd i'w chas, yr oedd dau borchell
bach, — un du ac un gwyn, — wedi bod yn trwsio
tipyn ar ei ohantal yn ol eu mympwy eu hunain.
Ond, wedi eiliad o gythrwfl meddwl, cafodd fy
