Dyma'r test olaf o effeithiolrwydd addysg gerddorol wedi'r cyfan, sef fod cerddorion a chantorion yn cael eu troi allan, ac fe gydnebydd pawb y deil addysgiaeth Dr. Parry y test yma. Cymerer y rhestr hon o'r "Cerddor " o'r rhai fu'n cael gwersi ganddo: "Mri. T. Maldwyn Price, Wm. Davies (St. Paul's), David Parry, W. T. Samuel, R. C. Jenkins, W. Hopkins, David Davies (America), J. T. Rees, M. W. Griffith, Dan Protheroe, Meudwy Davies, Llew Ebbwy, Cynffig Evans, Hywelfryn Jones, James Sauvage, Maldwyn Evans, D. C. Williams, Maldwyn Humphreys, David Hughes, Meurig James. Ymhlith y merched: Misses Hattie Davies, Cordelia Edwards, Gayney Griffiths, Ceiriog Hughes, Jennie Alltwen Williams; Mrs. Jenkins, Caerdydd; Mrs. Gwynoro Davies; a Mrs. Walter Morgan, Pontypridd (dwy bianyddes ardderchog)—ac eraill na allwn eu cofio ar y funud."
Tra awgrymiadol yw yr hyn a ddywed Dr. Protheroe ar Parry fel athro:
"Fe greodd dyfodiad Joseph Parry gyfnod yn hanes cerddoriaeth Gymreig. Yr oedd yna lu o athrawon unigol yn y prif drefi—ond dyma yr ymgais gyntaf i roi gwedd genedlaethol i addysg gerddorol. Yn fuan fe aeth to o efrydwyr eiddgar ato, rhai a ddylanwadodd yn fawr ar gerddoriaeth eu gwlad. Deuent yno, nid yn unig o Gymru, ond cawn i un, beth bynnag, groesi'r don i eistedd wrth draed y Doethur—David Davies, Cincinnati—yr hwn gafodd yr anrhydedd o ganu yr unawdau yn Oratorio yr 'Emmanuel ' pan ddygwyd y gwaith hwnnw allan. "Dyna'r adeg yr aeth yr Athro David Jenkins i fyny o Drecastell, a'r hwn wedi hynny ddaeth yn un o brif ddylanwadau cerddorol ei oes yng Nghymru, fel cyfansoddwr, beirniad, ac arweinydd cymanfaol. Hoffai Parry gyfeirio yn fynych at yr 'olyniaeth.' Dywedai:, 'You know that Mendelssohn is your musical great-grandfather. It is this way—He was Sterndale Bennett's teacher—Bennett was mine—and I am yours'
"Fe ddywedir am Michael Angelo iddo gyfrannu addysg drwy gael ei ddisgyblion i greu, ac nid trwy feirniadaeth sych. Tynnu allan oedd ei ffordd ef—gwneuthur i'r ddisgyblion arfer eu greddf greol ac nid eu cronni â
