Tudalen:Cofiant John Williams I ab Ioan Aberduar.djvu/24

Gwirwyd y dudalen hon

Yr oedd ein brawd yn ddarllenwr mawr trwy gyfnod boreuol ei fywyd, ac yn adnabyddus â'r prif lyfrau ar Dduwinyddiaeth, megys Dr. Owen, Henry, Scott, Adams, Howe, &c., &c.

Clywsom ef yn dweyd lawer gwaith mai yr awdwr olaf a roddodd yr agoriadau mwyaf trylwyr i'w feddwl i ystafelloedd y cysegr. Gellir dweyd mai duwinyddiaeth fu maes mawr ei fyfyrdodau; dyma yr hoel ar ba un y crogai ei holl bregethau. Efengylwr oedd ein brawd, ac yno yr oedd ei brif ddedwyddwch. Ni chlywid ef byth yn pregethu seryddiaeth, daearyddiaeth, morwriaeth, nac athroniaeth; ei aeth fawr ef oedd "fod Duw yn Nghrist yn cymmodi y byd ag ef ei hun, heb gyfrif iddynt eu pechodau."

Yr oedd Mr. Williams yn bregethwr poblogaidd, ac yn un o brif bregethwyr y Gymmanfa, a byddai yn aml yn cael ei alw i gyfarfodydd mawrion; a gellir dweyd, heb arfer gormodiaeth, lle bynag y byddai, fod hoff ddyn y bobl yno; yr oedd ei enw yn adnabyddus fel y cyfryw trwy Gymru. Naturiol gwneyd ymchwiliad am guddfa ei gryfder fel y cyfryw.

Mae yn amlwg nad yn ei lais y gorweddai. Ceir nerth ambell un yn ei lais, megys rhyw ariangloch nefol; cryged neu fethed hwnw, dyna hi yn llongddrylliad ar y pregethwr. Yn hytrach i'r ochr aflafar yr oedd ganddo ef, eto nid oedd yn boenus i'r glust. Rhwydd adnabod wrth ei wrandaw nad astudiodd elfenau sain i fod yn agoriad calonau y bobl; bloeddiadau afreolaidd fyddai ganddo yma a thraw.