Tudalen:Cofiant y Diweddar Barch W Williams o'r Wern.djvu/120

Gwirwyd y dudalen hon

PENNOD VI.

PREGETHAU A DYWEDIADAU.

Y PIGION canlynol o'i bregethau a anfonwyd i'r ysgrifenydd gan amryw gyfeillion a arferent gymmeryd nodau o honynt wrth ei wrando yn eu traddodi. Cydnabydda yr ysgrifenydd ei rwymedigaethau pennodol i Mr. S. Evans, gynt o Ruabon, yn awro Llandegle; y Parch. W. Roberts, o Penal; a'r Parch. E. Davies, o Drawsfynydd, am y briwsion hyn. Cymmerais fy rhyddid gyda rhai o honynt i ychwanegu cryn lawer atynt o'r drychfeddyliau hyny a gofiwn wedi gwrando Mr. WILLIAMS yn eu pregethu: ond wedi y cwbl, anmhosibl i unrhyw un a'u darlleno, a'r na chafodd y fantais o'i glywed ef yn traddodi, ffurfio un drychfeddwl am ei ragoriaethau fel pregethwr. Ni ellir byth gosod WILLIAMS o'r Wern allan y peth ydoedd drwy ddim a ysgrifener am dano, nag a ysgrifener o hono, rhaid oedd ei glywed ef ei hun yn dywedyd ei bethau ei hun, i gael golwg iawn arno ef ei hun.

PREG. I.—Y BYD YSBRYDOL.

DANIEL 12, 2.—"Rhai i fywyd tragywyddol a rhai i warth a dirmyg tragywyddol."

YR oedd athrawiaeth yr adgyfodiad, barn, byd i ddyfod, gwobr a chosp, yn cael ei phregethu gan broffwydi yr Hen Destament, er nad gyda'r un goleuni ac awdurdod ag y pregethwyd hi wedi hyny gan Grist a'i apostolion. Y mae yn cael ei chymhell i'n sylw yn y testun; "Llawer o'r rhai sydd yn cysgu yn llwch y ddaear a ddeffroant;" neu y llawer sydd yn cysgu, sef yr holl rai hyny—cysgu y maent yno. Y mae llawer o honynt wedi cysgu am oesoedd lawer, rhai wedi cysgu miloedd o flynyddau, rhai newydd fyn'd i gysgu; a rhai yn syrthio ac yn cael eu dodi i gysgu yn barhaus; ond nid ydynt i gysgu byth yn llwch y ddaear; hwy a ddeffröant, medd y testun—deffröant oll, y rhai cyntaf a'r diweddaf; deffröant oll ar unwaith, a deuant allan o lwch y ddaear; deffröant, a denant allan, byth i gysgu a dychwelyd yn ol i lwch y ddaear mwy. Y maent oll yn awr yn llwch y ddaear yn yr un cyflwr o gwsg, wedi cyd-ymgymmysgu â'u gilydd, ac â'r ddaear, ond bydd agwedd wahanol iawn arnynt wedi codi—" Rhai i fywyd tragywyddol, a rhai i warth a dirmyg tragywyddol." Y mae y testun yn rhoddi i ni olwg ar y byd a ddaw. Yn—