MAP V. (tudal. 265). Dengys hwn YR HOLL SEIADAU "METHODISTAIDD" a blannwyd yng Nghymru gan Howell Harris, Daniel Rowlands, a Williams, Pantycelyn, rhwng 1742 a 1752. Danghosir, hefyd, y berthynas leol rhwng y Seiadau hyn ac Achosion y Bedyddwyr a'r Anibynwyr a fodolent cyn hynny. Gan nas gellid cael i fewn enwau yr holl Achosion Anibynnol a Bedyddiedig, ni roddir yn y Map ond enwau lleoedd y sefydlwyd y Seiadau ynddynt. Ond danghosir, hefyd, drwy arwyddluniau yr Achosion Ymneillduol a gydfodolent â'r Seiadau. Ceir enwau yr Achosion hynny ar Map III. Oddiwrth y Map hwn mae tri pheth yn amlwg, sef:— i. Mai lle yr oedd Ymneillduaeth gryfaf y plannwyd Seiadau amlaf;
ii. Mai rhan uchaf Sir Aberteifi, a rhan o ganolbarth Sir Benfro, gyda darn o Sir Gaerfyrddin, yw yr unig ardaloedd eang lle na cheid Achosion Ymneillduol, ac y plannwyd Seiadau;
iii. Ag eithrio'r tri llecyn hyn, ceir Achosion yr Anibynwyr neu y Bedyddwyr, ymron yn ddieithriad, weithiau ochr yn ochr â, ac yn aml yn amgylchynnu y, Seiadau Methodistaidd, ac yn bodoli o'u blaen.
MAP VI. (tudal. 312). Dengys hwn sefyllfa'r pedwar Enwad ymhob sir yng Nghymru yn 1830. Gwelir nerth cymharol pob Enwad ymhob sir, a gellir gweled hefyd nerth Enwad mewn unrhyw sir o'i gymharu â'r un Enwad ymhob sir arall. Mae y capeli oll wedi cael eu tynnu ar yr un raddeg (scale)—a phob sir yn dwyn lliw yr Enwad cryfaf yn y sir honno.
Y DANGOSLUNIAU. Mae amcan gwahanol eto i'r rhai hyn.
DANGOSLUN I. (tudal. 185). Cymhara hwn Fethodistiaeth Howell Harris a Methodistiaeth Thomas Charles. Ceir gweled arno pa sawl achos a fodolai ymhob sir, yn nyddiau'r ddau; ac ai byw, ai dadfyw, ai marw oeddent. Gwelir mai yn Sir Aberteifi yn unig yr oedd elfen o barhad a sefydlogrwydd i'r Šeiadau a blannwyd yn nyddiau Howell Harris—tra yn nyddiau Thomas Charles mae pob sir yng Nghymru, ag eithrio Maesyfed, yn dangos bywyd a gweithgarwch parhaol.
DANGOSLUN II. (tudal. 201). Yn dangos nifer capeli pob enwad mewn pedwar cyfnod, sef (1) 1740, ar ddechreu y Diwygiad; (2) 1773,—y flwyddyn bu Howell Harris farw; (3) 1811, blwyddyn corffoliad Methodistiaeth; a (4) 1830 pan oedd y pedwar Enwad wedi eu sefydlu yn gadarn yn y ffurf y'u gwelir hwynt heddyw.
DANGOSLUN III. (tudal. 297). Dengys hwn gynnydd cymharol pob Enwad o 1740 hyd 1830. Dengys uchder colofn pob Enwad rifedi achosion yr Enwad hwnnw yn y flwyddyn honno. Sylwer fod colofn y Methodistiaid wedi ei hollti yn ddwy yn 1810, 1820, ac 1830. Dengys y man lle dechreua'r hollt, rifedi yr achosion Methodistaidd ag y mae eu henwau ar gael fel yn bodoli yn y flwyddyn honno; dengys pen uchaf y golofn y rhifedi ddywed David Peters yn ei "Grefydd yng Nghymru fodolai o "Gymdeithasau" Methodistaidd ond na rydd eu henwau. Am y tri Enwad arall mae enw pob achos a ddanghosir yn y dangoslun, ar gael. Wrth gymharu Dangosluniau II. a III. canfyddir y gwahaniaeth hanfodol rhwng natur achosion y Bedyddwyr a'r Anibynwyr ar y naill law, a'r Methodistiaid a'r Wesleyaid ar y llaw arall. "Cymdeithasau" neu "Seiadau" cymharol fychain yn rhif eu haelodaeth, ac heb gapeli, oedd llawer o'r olaf; achosion hir blanedig, ac yn meddu capeli arhosol, oedd mwyafrif y blaenaf. Esbonia hyn y gwahaniaeth ymddangosiadol rhwng safleoedd gwahanol rhai o'r enwadau ar y ddau ddangoslun. Mae'r holl gyfres yn hollol wreiddiol, ac yn seiliedig ar ffeithiau hanesyddol profedig.
