III. Penbleth Hywel
Nid aeth y Tylwyth Chwim foment yn rhy fuan o'r golwg; nid oedd ond prin wedi diflannu nad oedd y Tylwyth Teg yn cyrraedd o gyfeiriad arall. Fel y sylwodd Hywell yr oedd yn resyn na chawsant gymaint ag un olwg arnynt, oblegid yr oeddynt tuhwnt i ddisgrifiad o brydferth, yn eu mentyll arian, a chwifiwyd yn yr awel ysgafn, nes dangos eu gwisgoedd gwynion, oeddynt fel plygion lili cyn gorffen agor am dani. Am eu traed bychain yr oedd esgidiau arian, ac am eu pen yr oedd ganddynt sidan esmwyth o liwiau'r enfys wedi ei blethu yn gylch ac ambell i wlithyn yn disgleirio arno. Yr oedd eu llais yn llawn miwsig, a hawdd fuasai credu fod pob gair ddywedent yn suo y bechgyn i felysach cwsg. Ac ebai un ohonynt gan wenu ar Hywel a Charadog,—
"Dyma gyfle eto i wneud cymwynas. Onid ydych yn llawen?"
Ac ebai'r gweddill gyda'i gilydd,—
"Yr ydym wrth ein bodd."
"Rhaid i ni ddiolch i Dylwyth y Coed am ein cyfarwyddo atynt."
"Rhaid ar unwaith."
"Cymerwch chwi eich pump ofal yr un sydd yn mynd dros y gamfa; awn ninnau a'r llall at y coed helyg." Ac felly y bu. Yn sicr ddigon, yr oedd y Tylwyth Chwim wedi llwyddo i dwyllo y Tylwyth Teg i'r eithaf, a'u harwain i ymddwyn at y bechgyn yn hollol groes i'r hyn fwriadent. Cafodd Caradog ei gario dros y gamfa, a phan ddeffrodd Hywel, yr oedd ynghanol coed helyg. A gwaith pur anodd iddo oedd perswadio ei hunan nad breuddwydio yr oedd. A dyna lle 'roedd yn rhwbio ei lygaid ac yn craffu i bob cyfeiriad, a phob edrychiad yn sicrhau ei fod ynghanol coed helyg, ac nad oedd hanes o gamfa yn unman! Ac meddai,—
"Wel, dyma beth rhyfedd. Dyma fi ynghanol coed helyg, ond lle mae Caradog? Ai tybed ei fod ef wedi ei gario dros y gamfa? Tybed fod y Tylwyth Teg, neu Dylwyth y Coed, wedi chware tric â ni? Beth bynnag am hynny, y peth goreu i mi ydyw mynd oddiyma gynted y gallaf. Ond cyn mynd mi dorraf faich o'r gwiail yma i Garadog; feallai y deuaf ar ei draws yn rhywle, mae gen i ddigon o linyn yn fy mhoced i'w cylymu."
