doraeth a musgrell, nad oeddent dda i ddim ond i dwymno eu crimpau wrth bentan, ac ymlenwi.
Y Brytaniaid yn ddilys ddiammheu ar hyn o amser, oeddent wedi dirywio yn hagr oddi wrth eu gwroldeb gynt; canys yna, ar waith y Brithwyr a'u cyfeillion yn rhuthro arnynt, nid oedd galon yn neb i sefyll yn eu herbyn, mwy nag a all crug 0 ddail ar ben twyn sefyll yn erbyn gwth o wynt. Er lleied o wŷr arfog oedd y pryd hwnw ym Mrydain, eto pe buasent yn galw ar Dduw am ei gymhorth, ac yn ymwroli, byth ni fuasai i fath dreigl ladronach ag oedd eu gelynion yn awr yn eu sathru mor ddidaro, ac heb godi llaw yn eu herbyn; ond hwynt-hwy digaloni a wnaethant, ac yn lle arfogi eu hieuenctyd, a'u hannog i hogi eu cleddyfau, a anfonasant lythyr cwynfanus at eu hen feistraid, y Rhufeiniaid, yn taer ymbil am gymhorth i yru y barbariaid allan o'u gwlad. Prin y gallasent ddysgwyl y fath ffafr y pryd hwnw, am fod mwy na gwaith gan y Rhufeiniaid gartref, ac hefyd yn eu cof yn ddigon da wrthryfel Macsen Wledig; eto yr ymherawdr a dosturiodd wrthynt, ac a ddanfonodd leng o wŷr dewisol, h.y., o gylch saith mil, neu medd ereill, 6666. Cyn gynted ag y tiriasant, y chwedl a aeth allan (a chwedl a gynnydda fel caseg eira) fod yma bump lleng wedi dyfod;[1] ac ar hyny y Brithwyr y rhai oeddent yn anrheithio canol y wlad a ffoisant ymaith y tu hwnt i Wal Sefer, i'r anialwch, ac i'r Iwerddon; ond y rhai o gylch Llundain a glan Tafwysg[2] a wanwyd â chleddyf y Rhufeiniaid. O gylch oedran Crist 418 Ꭹ bu hyny.
Ac yno y Rhufeiniaid, fel cynghorwyr da yn ysbysu pethau buddiol er diogelwch y deyrnas, a annogasant y Brytaniaid i adgyweirio bylchau ac adwyau Gwal Sefer, gan hyderu y byddai hyny yn beth rhwystr ar ffordd eu gelynion ciaidd rhag eu merthyru. Ac yn ddiammheu hi fuasai yn amddiffynfa gadarn pe ei gwneuthid fel gwal caer o galch a cheryg; ond nid oedd hon ddim ond gwal bridd,[3] o fôr i fôr, ag ambell dŵr neu gastell yma ac acw, ac felly ond ychydig lesâd i'r hen Frytaniaid rhag rhuthrau eu gelynion. Canys prin oedd y Rhufeiniaid wedi dychwelyd adref i'r Ital, ond wele y Brithwyr yng nghyd â'r Gwyddelod, yn tirio drachefn o'u coryglau yn aberoedd y gogledd o'r Iwerddon, ac yn difrodi
