cyntaf; ac felly y Brithwyr yn estroniaid a phobl ddyfod.
Gan hynny, o gylch y flwyddyn 75 y tiriodd y Brithwyr gyntaf ym Mhrydain, y rhai, er iddynt gyfathrachu â'r Gwyddelod, a gadwasant er hynny yn bobl wahan dros rai cannoedd o flynyddoedd; ac ni wyddys eto yn ddilys ddigon pa un ai eu lladd a gawsant mewn rhyfel, neu fyned yn un bobl â'r Gwyddelod a wnaethant yn y diwedd; canys nid oes son am danynt mewn hanesion er ys wyth cant a hanner o flynyddoedd a aethant heibio.
Hyd y gwyddom ni amgen, fe allasai y rhai hyn fod yn bobl led brydferth a llonydd ar y cyntaf; canys nid oes dim hanes am ddim afreolaeth a therfysg a wnaethant dros agos i dri chant o flynyddoedd ar ol iddynt gael cennad i wladychu yma. Megis aderyn gwyllt pan dorrer ei esgyll, a fydd yn dychlamu ac yn selgyngian o gylch y ty gydag un dof,—ond pan dyfant drachefn, efe a ddengys o ba anian y mae, felly y Brithwyr, hwythau, ar ol iddynt ymgryfhau, ond yn enwedigol, ar ol iddynt gyfeillachu â'r Saeson a'r Ffrancod,—pobl ag oedd yn byw ar ledrad ac anrhaith y pryd hwnnw,—rhuthro a wnaethant ar eu hen feistriaid, y Brutaniaid, a'u llarpio mor ddidrugaredd ag y llarpia haid o eryrod ddiadell o ŵyn. Ond nid oedd hyn ond ar ddamwain, pan y byddai cyfle, a llu y Brutaniaid ar wasgar, neu yn bell oddiwrthynt; ond cyn gynted y clywent drwst y saethyddion, hwy a gilient o nerth traed i'r mynydddir a'r diffeithwch, y tu hwnt i Wal Sefer; megis corgi yn ymddantu â march rhyngeg, os digwydd iddo gael cernod, yna efe a brysura yn llaes ei gynffon tuag adref.
