Tudalen:Hanes Methodistiaeth Arfon-Bangor.djvu/128

96 Fel y Don Quixote, fe ddarniai yntau'n gyrbybion ulw ddoliau'r sioi, gan adael y Brenin Marsilio wedi ei anafu'n resynus a'r Ymherawdwr Siarl Fawr â'i goron a'i ben wedi eu hollti drwy- odd. Wedi'r cwbl, ni chyferfid mewn taith dair wythnos wr gonestach na thryloewach na thrylwyrach chwaith, yn ei ffordd ei hun, na'r hen Ifan. Wedi dadebru ohono yntau, fe ymegyr mewn dirnadaeth newydd am y byd. Ond megis yr adnabuom ni ef, rhyw gragen môr ddieithr ydoedd, a rhesi amryliw ar ei thraws, rhai lliwiau go dywyll, rhai go oleu, ond y cwbl yn loew odiaeth, a llun hynod, cywraint, anefelychadwy i'r gragen ei hun. METHODISTIAETH ARFON. "Ond dyma fi eto yn methu gennyf ymadael â'r hen gono. A fu erioed o'r blaen, dywedwch, y fath droi ar chwyrligwgan ynglyn à dim o hanes yr Hen Gorff? Ar ol dechre atgofio Ifan Ifan mi gaf fod ei ddywediadau yn glynu ynof fel y cacimwci. A ddylwn i eu cyfleu i lawr yma ai ni ddylwn? Wele gais. Mae gennyf ryw gof amdano'n cyferbynu bwthyn y meddwyn a bwthyn y dirwestwr. Am ddodrefn tŷ'r meddwyn, fe ddy- wedai nad oedd yno gymaint ag un hen gelficyn, namyn cistiau sebon a'r cyffelyb; ond am dŷ'r dirwestwr, ymhlith eraill o'i ragoriaethau yr oedd hwnnw cyn syched a nyth cath. Drwg gennyf nad yw'r disgrifiad o'r dodrefn yn codi ar alwad yr hud- lath ar hyn o dro. Son am y gath hefyd, dyma atgof am ddis- grifiad o yrfa meddwyn ieuanc yn gyrru fel cath i gythraul; ac eto am y tafarnwyr yn troi'r gath yn yr haul i'r yfwyr, sef yn eu twyllo'r naill ffordd a'r llall, yn ol yr ystyr a roddai efe i'r ymadrodd. Am ddylanwad y ddiod, fe ddywedai ei bod yn cythreuleiddio'r cythreuledigion, sef y sawl oedd felly eisoes wrth anian. Wrth son am wr a bastynnwyd yn ffair Bangor ag y bu cynghaws o'r herwydd, fe ddywedai nad oedd y pastynu a gafodd hwnnw ond' cacen Berffro [sef mawr amheuthun oedd honno] wrth ymyl y niwaid a gawsai ambell un ar spri weithiau [gwich ar ol cacen Berffro]. Fwy nag unwaith y clywais ef yn haeru fod llun Dewines Endor yn wyneb y 'cwrw llwyd.' Hynny o rinwedd oedd yn y ddiod, ebe fe, o ran maint cyfartal ydoedd a llygad y dryw [gwich]. Hoff ddywediad ganddo oedd, mai'r yfwyr cymedrol oedd y bol grawn a gyflenwai Lynclyn yr Affwys [gwich yn troi'n wawch ar ol hyna, gan deimlo ei fod yn o gryf]. Am gymedroldeb ynglyn â'r ddiod feddwol, fe ddywedai nad oedd i ddibynnu arno mwy na rhaff o eisin sil