swm oedd yn y Gymdeithas Arianol ar y pryd, fel nad oedd yn rhaid iddynt dalu dim llog ar y ddyled oedd yn aros ar y capel. Adeiladwyd tŷ Bronygraig i'r gweinidog yn 1864,- y ddwy eglwys i dalu haner y draul bob un. Talodd Bethesda rhwng ei rhan o draul yr adeilad a'r ychwanegiad a wnaed ato, 245p. 10s. 6c.
Yr anturiaeth fawr nesaf oedd adeiladu y capel hardd presenol, yr hwn a agorwyd y Pasg 1870. Cynllunydd hwn oedd Mr. Richard Owen, Liverpool; adeiladydd Mr. J. Rhydwen Jones, Rhyl. Heblaw y gweinidog, y Parch. Owen Jones, B.A., a'r blaenoriaid, ffurfiwyd pwyllgor adeiladu i ddwyn y gwaith o amgylch, a gosodwyd Mr. Owen Jones, Fronwen, yn ysgrifenydd, a Mr. Thomas Edwards yn drysorydd. Gwnaeth y pwyllgor ynghyd a'r eglwys oll waith ardderchog. Yr oedd yr holl draul yn 2447p. Os. 11c., ac ar ddiwedd y flwyddyn 1875, cyhoeddwyd fod yr oll o'r ddyled wedi ei thalu. Adeiladwyd ysgoldy Congl-y-Wal, ac agorwyd ef Mai 29, 1880. Y draul, 487p. 8s. 10c. Yn ddiweddarach, adeiladwyd tŷ ar dir yr hen gapel, a phrynwyd darn o dir at y capel newydd. Gwelir yr holl dreuliadau yn y daflen isod:—
Blwyddyn | £ | s. | c | |||
---|---|---|---|---|---|---|
Y capel cyntaf | 1826 | ... | ... | 274 | 10 | 4 |
Oriel (gallery) | 1833 | ... | ... | 57 | 13 | 11 |
Tŷ y capel | 1838 | ... | ... | 250 | 0 | 0 |
Ailadeiladu y capell | 1848 | ... | ... | 386 | 2 | 6 |
Y Gladdfa, &c, | 1856 | ... | ... | 210 | 0 | 0 |
At y Tabernacl | 1863 | ... | ... | 500 | 0 | 0 |
Tŷ i'r Gweinidog | " | ... | ... | 206 | 4 | 3 |
Darn ynddo | 1868 | ... | ... | 59 | 5 | 4 |
Y Capel Newydd, | 1869 | ... | ... | 2447 | 0 | 11 |
Ysgoldy Conglywal | 1880 | ... | ... | 487 | 8 | 10 |
Tŷ Newydd (contract) | 1882 | ... | ... | 281 | 10 | 0 |
Repairio y capel a'r tai | " | ... | ... | 142 | 9 | 9 |
Darn o dir ychwanegol | " | ... | ... | 31 | 17 | 6 |
... | ... | ... | ... | ... | ... | ... |
Cyfanswm | ... | ... | ... | 5334 | 4 | 4 |