Tudalen:Hanes Plwyf Llandyssul.djvu/27

Prawfddarllenwyd y dudalen hon

Phymmîl o wyr traed a mîl o wyr meirch: A Tywysog deheubarth, or tû aralh, a cnwechmîl o wyr traed, a Phymeant o wyr meirch: A Dhabhydh a dhaeth tros ben crygiau y dhwyfron lawr, Lhewelyn allan o gaergefel a'r y 5d dhydh o fis Ebrilh, O. C. 1131. Rhyfela a wnaethpwyd o wyth or gloch y bore, hyd yn, brydnhawn, ac ymlath yn erchilh a wnawd drwy hyn o amser; A Dhadhydh ab Owain Gwynedh, ffodd wedi colhi pedair mil o wyr traed a phymcant o wyr meirch, A'i feirch ef oedhynt wiwlas, neu liw'r ariant i gid; A Lhewelyn a gododhei fanerau, ac a ganodh y Cyrncychwyn o orfoledh, ac aeth y mwyn i gaergefail, wedi colhi chwechant o wyr traed a deucant a hanner o wyr meirch; Fe gladhodh y meirw ar en draul ei hyn o tan y ffordh ynghyfer crugiau'r dhwyfron, y mae yno ôl hyd hedhyw; Ac ef aeth adre i Llandydoch o Gaergefail a'r ysbail a'r arfau cynpen 'chydig amser yn orfoledhus ac a wnaeth wledh I'w wyr tros naw niwrnod; Er na cholhodh Lhewelyn ond 600 o wyr traed a 250 o wyr meirch, yr oedh Llawer yn glwyfus o gwmpas hanner, oedh yn fyw, can y sef fû tebyg iawn o golhi'r Maes. Anon.

Cryniel cywyr am y rhyfel ar ochr Coedybhoel, ym mhwyf Llandissil, yn gwlad Caredigion, O.C. 1250.

Gwyr Bangor fawr yn Gwynedh a dhaethant mewn Lhid i wared i ddeheubarth, o achos i Dhadbydh âb Cadibhor balhu a'u cynnorthwyo yn erbyn y Saeson oedh yn gormesei ar wlad Fflint; Gwyr Bangor oedhynt yn dyfod trwy Rhydowain ur wythfed dydh o fedi, 1250, gid a'r dydh, ag ymmlaen hyd odyn Cansyniaid a alwir ynawr odyn Gossoniaid, Ahwy a droisant i lawr i gwyrmarch, ac adawsant ei meirch yn ol yno; A hwy a gyfarfyant a Dhabhyth âb Cadibhor ymmlaen Pantygroyw waed, mor Chidiog ag y galhent; a chyfarfod a wnaethant ac un Eineon, ac Eineon oedh a rhwng chwe mil a saith o wyr traed, a chwechant o wyr meirch odhiwrth Rhys ab Owain o Ystrad Tywy yr hwn oedh yn ei gynnorthwyo ef; A Dhalhydh ab Čadibhor, ac Eineon oedhynt wedi torni Traeldwfn i ymdhyffyn wrth ochr y ffordh sy'n myned i Llandissil wrth droed Coedybhoel ac ar ben Coedybhoel