Tudalen:Hanes ac ystyr enwau lleoedd yn Môn.pdf/102

Ni brawfddarllenwyd y dudalen hon eto

Hanes ac ystyr Enwau

94 1 2 3 4 6 6 7

Proyet 0.0 . 408 Llanerchymedd (rban ) 601 Llandyfrydog LlanfihangelTre'r Beirdd Llaneugrad . Llanallgo Bodewryd Llanbeulan ( rhan ) ...

...

0.C.

Plwyf 9 Rhobbeirio

10 Llanwenllwyfo 11 Penrhoslligwy 12 Ceidio

...

... ...

13 Gwredog 14 Llaneilian 16 Amlwch

...

8 Coedana

PLWYF LLANFIHANEL TRE'R BEIRDD.

Saif y plwyf hwn oddeutu pedair milldir i'rde- or . llewin o Lanerchymedd. Gwel Sylw ar Tre'r Beirdd PLWYF LLANERCHYMEDD .

Saif tref Llanerchymedd gan mwyaf yn mhlwyf Am . lwch ; ond y mae rhanau o honi yn Llanbeulan, Llech . gynfarwydd, a Ceidio, yn nghymydau Menai, Llifon, a

Thwrcelyn. Y mae dwy ran o dáir o honi yn mhlwyf Amlwch. Ymddengys fod cynydd y dref hon i'w briod

oli i'r ffaith ei bod yn sefyll yn nghanolbarth y wlad . Cyn dechreuad y rhyfel gartrefol ( parliamentary war ) yn amser Charles II., yr oedd у lle yma wedi dyfod yn bur boblogaidd ; ac, fel y cyfryw y gosodwyd ef allan mewn deiseb, am gael sefydlu marchnad yn y lle.

Yn ystod llywodraethiad Cromwell y chaniatawyd hyny i'r brodorion gan y Llywodraethwr Cromwell : a chad arnhawyd y peth drachefn gan Charles II. yn y fl. 1665. Gyda'r eithriad o Beaumaris, hon oedd yr unig farchnad

yn yr holl ynys ; yr hyn a fu yn brif achos llwyddiant y dref hyd y fl. 1785, pan sefydlwyd marchnad - le yn Llangefni; yr hwn sydd yn sefyll yn fwy eto yn nghan olbarth у wlad .

Adeiladwyd eglwys Llanerchymedd gan Tegerin, uno arglwyddi Twroelyn , a mab Carwad Fawr, un o hyn . afiaid teulu Llwydiarth. Dywed Phillip, Sons, and Nephew , ( Agents for the Admiralty Charts, and Ord .