Tudalen:Holl Waith Barddonol Goronwy Owen.djvu/79

Prawfddarllenwyd y dudalen hon

CYWYDD,

I'w gyflwyno i DYWYSAWG CYMRU, Wyl Ddewi 1753, ar y testyn sy'n canlyn, sef, Reget patriis virtutibus orbem.

Pwy ddysg im'? Pa dduwies gain?
Wir araith i arwyrain,
Gŵraf[1] edlin[2] brenhinwawr,
Blaenllin Cymru fyddin fawr?
Ai rhaid awen gymengoeg
O drum Parnassus gwlad Roeg?
Cyfarch cerddber Bieriaid,[3]
Am achles hoff—les a phlaid?
Ni cheisiaf, nid af i'w dud,
Glod o elltydd gwlad alltdud,
Ofer y daith, afraid oedd,
Mwyneiddiach yw'n mynyddoedd,
Lle mae awen ddiweniaith,
Gelfydd yn mhob mynydd maith,
Na wna'n eglur neu'n wiwglod,
Ond da, a ryglydda glod.

Pan danwyd poenau dunych,
A braw du'n ael Brydain wych,
Pan aeth FFREDRIG[4] i drigias,
Da iawn fro, Duw Nef a'i ras,
Rhoe GYMRU hen uchenaid,
A thrwm o bob cwm y caid,
Trystlais yn ateb tristlef,
Prydain, ac wylofain lef.

O'r tristwch du-oer trosti,
Nid hawdd y dihunawdd hi,
Fal meillion i hinon haf,
O rew—wynt hir oer auaf;

  1. Gwrolaf.
  2. Tywysog coronog—" Anrhydeddusaf wedi'r brenin yw edling braint neu eni."—CYF HYWEL DDA.
  3. Pierides—yr Awenau Groegaidd
  4. Bu Ffredrig, tywysog Cymru, farw o flaen ei dad, George II., ac felly ei fab ef George III., gwrthddrych y cywydd, a olianodd ei daid,