Tudalen:Huw Huws neu y Llafurwr Cymreig.djvu/49

Prawfddarllenwyd y dudalen hon

Bu'r ddau mewn tipyn o benbleth am enyd, heb wybod pa fodd i ymddwyn na siarad. Yr oedd euogrwydd a drwgdybiaeth yn llechu yn nghil llygad pob un o'r ddau. O'r diwedd dywedodd Twm.

"Glywaist ti am ffortiwn fawr Huw'r Plas Ucha?"

"Do," atebodd Sion—"ac mi glyw'is I beth arall hefyd; ac mi ddaliaf bunt dy fod dithau hefyd wedi clywed yr un peth!"

"Beth?—beth?"

"Wel,—fod Huw wedi myn'd i Fangor heiddiw i godi'r arian; a'i fod o am fyn'd adra hefo nhw heno!"

"Mi fydd Huw'n gweuthog ofnadwy bellach. Faint mae o'n myn'd i gael hefyd?"

"Tri chant o bunnau! Dyna i ti bentwr!"

"А—ïe wir!——Digon i neud dau neu dri yn ddiofol am'u hoes. Byddai cant a haner bob un i ni, rwan, yn lot ddel annghyffredin?"

"Diawch a minau! —dyna'r gath o'r cwd! Y gwir am dani hi, Twm—i gwarfod Huw y doist. Ac i hyny y dois inau hefyd. Heblaw gneud'i faich o'n dipyn bach 'sgafnach i fyn'd adref, y mae arnaf fi hen sgôr iddo fo er's blynyddoedd, ac mi leiciwn gael'i thalu rwan!"

"Ho!——'r ydw I'n cofio—eisio talu iddo fo am d'olchi di, 'stalwm, yn Ffair Llan?"

"Paid a son am hyny rwan, Twm—y mae meddwl am y peth yn codi'r cythraul yn 'nghalon I. Y mae peth arall i feddwl am dano rwan; ac os wyt ti am sefyll yn drwmp, purion!—mi safaf inau hefyd. Tafl dy bump!"

Ysgydwodd y ddau ddwylaw, ac yr oeddynt yn deall eu gilydd yn berffaith.

Yr oedd Huw druan yn clywed pob gair, ac yn gweled y cwbl, o'r ceubren; a gall y darllenydd feddwl ei bod yn gyfyng arno wrth wrando. Ond cafodd nerth i fod yn llonydd.

Yr oedd Twm Dafydd a Sion Parri'n ddau ddyn hollol wahanol i'w gilydd—Sion yn ddyn mawr, esgyrniog, cryf, cuchiog, a meddw; a Twm yn ddyn bychan, gwael, wedi cael llawer o drallod a thlodi; ac nid oedd llawer o amser er pan gododd oddiar wely cystudd; a dywedir ei fod ef a'i deulu bron trengu, yn ystod ei salwch, gan eisiau bwyd. Y mae'r darllenydd yn gwybod eisoes ychydig am Sion Parri—sef y Sion Parri'r Waen hwnw ag y bu Huw mewn gafael âg ef yn y ffair er's llawer dydd.

Arhosodd y ddau ddyn yn y gongl hono am tuag awr, gan wrando yn ddyfal ar bob trwst yn y ffordd fawr. A phan ddechreuodd y nos dywyllu, dywedodd Sion Parri—