2
STORI GŴR Y TŶ
Deffrôdd arswyd amlwg gŵr y tŷ chwilfrydedd Gwynn Morgan ynghylch Plas y Nos, ac eb ef: "Gadwch imi glywed chwaneg am Blas y Nos, Mr Edwards. Hwyrach y bydd yr hanes yn ddiddorol i Mr Bonnard hefyd."
Edrychodd gŵr y tŷ ar Ivor Bonnard, ond ni chymerai hwnnw ddim sylw o'r peth, eithr parhau i syllu'n synfyfyriol i'r tân. Er hynny, dechreuodd Mr Edwards ar ei stori.
"Does neb yn gwybod llawer i sicrwydd am y lle yna; ac mae'n anodd iawn gwybod be sy'n wir, a be sydd ddim. Mae-o wedi'i adael yn llwyr i adfeilio rŵan ers tuag ugain mlynedd, neu well. Yn wir, byth er pan ddaeth Lucas Prys i fyw iddo chafodd-o fawr o edrych ar i ôl, ag mae enw gwaeth o hyd yn mynd i'r lle. Mae-o wedi cael i alw yn Blas y Nos er pan own i'n fachgen, a chyn hynny hefyd, ag mae hynny rŵan dros hanner can mlynedd yn ôl."
"Mae'r lle yn bur hen, felly?" gofynnodd Gwynn. "Bobol annwyl! ydi, maen-nhw'n barnu i fod-o tua thri chant oed, beth bynnag, ag mi glywais-i'r hen Mr Richards, y person, yn deud bod y lle yn siŵr o fod yn bedwar neu bum cant oed, a hen bero go sownd oedd o am wybod hen bethau."