10
STORI IVOR
'ELLWCH-CHI roi awr o amser i wrando ar fy stori-i'r bore yma, Gwynn?"
"Galla, faint fynnoch-chi o oriau, Ivor."
Eisteddai'r ddau gyda'i gilydd ar ôl eu borebryd; neu, i fod yn gywirach, eisteddai Gwynn ar sedd isel wrth y ffenestr, a safai Ivor yn ymyl, a'i bwys ar y pared.
"Pan welais-i-chi gynta, mi ddywedais wrthych mai Bonnard oedd f'enw, ac mai Ffrancwr oeddwn-i.
Mae'n wir fod gwaed Ffrengig yn 'y ngwythiennau, ond trwy fy mam y cefais-i-o. Ei henw morwynol hi oedd Bonnard. Lucas Prys oedd enw 'nhad."
"Lucas Prys!"
"Ie; rydw-i'n fab i'r Lucas Prys fu'n byw ddwaetha o bawb ym Mhlas y Nos."
"Y chi?"
"Ie, myfi! Ond cofiwch mai tua blwyddyn yn ôl y cefais-i wybod gynta am y peth sydd gen i i'w ddeud wrthych-chi. Doeddwn-i fawr fwy na baban pan 'y nghymerwyd-i i ffwrdd o Blas y Nos; ond mae gen i go byw am 'y mam yn wraig ifanc dlos, a braidd yn llwyd, fyddai'n arfer 'y mynwesu-i a nghusanu."
Crynai ei wefusau fel y dywedai'r geiriau olaf; ond buan y gorchfygodd ei deimlad, ac yr aeth ymlaen yn benderfynol: