LLEWELYN PARRI,
NEU
Y MEDDWYN DIWYGIEDIG.
PENNOD I.
Yr oedd yn foregwaith hyfryd. Deuai yr haul allan o'i ystafell aur, gan ymlawenhau fel cawr i redeg gyrfa; ac yr oedd
"Ei wrid yn ymlid y nos,
O'i ddorau yn ddiaros."
Ymagorai y blodau, canai yr adar, ymddolenai y cornant, gwenai y dolydd, a llawenychai y bryniau. Yr oedd natur megys wrth ei bodd. Yr oedd yn foregwaith hyfryd.
Dacw ddau ddyn yn rhodio 'n ara' deg ar draws y waen. Hwy oeddynt y ddau cyntaf o bobl y pentref i fod allan y bore hwnw. Cododd un i fyned i edrych ar ol ei fferm, ac y mae'r llall yn dyfod wedi haner marw, allan o'r dafarn ar ol term am fis cyfan; ac y mae 'n ateb yn union i ddisgrifiad Robyn Owen o'r meddwyn, pan y dywedodd,—
"Heddyw am ffrwyth yr heidden—yfory
Mor farwaidd a malwen;
Casau bwyd, cosi ei ben,
Ymwingo mewn llwm angen."
Y mae'r ddau 'n ymddangos mewn cydymddiddan pwysig yn nghylch rhywbeth; ac y mae gweddnewidiadau y meddwyn yn dangos ei fod yn teimlo i'r byw yr hyn a ddywed ei gymydog wrtho.
Nid ydynt yn ddieithriaid i'w gilydd. Na, ysywaeth, y maent yn gwybod gormod y naill am y llall. Nid dyna'r tro cyntaf iddynt fod yn rhodio'r waen yna ar doriad y dydd. Ond ni's gwelwyd hwy erioed o'r blaen yn cyfarfod dan yr unrhyw amgylchiadau ag yn awr.
Er mwyn deall yn fwy trwyadl sefyllfa'r ddau, rhaid gwrando ar eu cydymddiddan.
"Ha, fy nghyfaill," ebe Llewelyn Parri, "y mae 'n ddrwg genyf dy weled yn edrych mor druenus."