Wrth fynd heibio'r penwar bach, pwy oedd yn eistedd ar garreg â'i ben rhwng ei ddwylo, yn siarad â fo'i hun bob yn ail ag edrych fel tase fo'n dal i smocio'r cetyn anweledig yma, ond dewyrth.
"Cymyd ar ol teulu'i fam mae Nedw," medde fo, "mae o run fath a fo i'r dim."
Dene fi'n rhoi clec mawr ar y penwar. Mi gododd dewyrth ei ben.
"Ac rwyt ti'n mynd?" medde fo. "Hwde, machgen i." Mi aeth i'w boced, a thynnodd swllt allan, a rhoddodd o yng nghil fy nwrn i gan wincio arnai, ac edrych yn hir arnai wedyn heb ddeyd dim. "Wyddest ti be?" medde fo o'r diwedd, tan ochneidio, "mi leiciwn o waelod fy nghalon tase d'enw di'n Isaac. Rhed adre rwan." Ac i ffwrdd â mi.
Wedi cyrraedd gwaelod yr allt mi dryches yn ol. Dene lle roedd dewyrth a bodo ar ben y drws, a bodo a'i braich ar ysgwydd dewyrth, fel tase dim wedi bod rhyngddyn nhw, yn edrych ar fy ol i, ac yn chwifio'u dwylo.
"Mam," medde fi ar ol mynd i'r tŷ, "pam fod Isaac ni yn Isaac?"
"Ar ol bachgen dewyrth a bodo," medde mam.
"Lle mae o, ydio wedi marw?" medde fi.
"Rhed, machgen i, i Dyddyn Derw, mewn munud i nol cnegwarth o laeth, cyn iddyn nhw gychwyn i'r dre," medde mam, gan dorri ar fy nhraws i.
Ac i ffwrdd i Dyddyn Derw â mi. Mi welwn ar wyneb mam ar y pryd mai dene oedd ore.
