Galwodd ar Merchur egni nerth ei ben;
Daeth Merchur ato'n sydyn o wlad nen.
Suddodd i'r dwfr mewn moment: dygodd fwyall
O aur o'r puraf; nid y fwyall arall.
I'r dyn gofynodd, "Hon yw'th fwyall di?"
"O! ie: diolch filoedd fo i chwi.'
Ond ffromodd Merchur wrth ei ragrith enbyd;
"Ni chei mo hon; ac mi a'th daflaf hefyd
I'r dyfnder dwfr, i chwilio am dy fwyall
Dy hun, i'th gosbi am dy gelwydd anghall."
I lawr a'r dyn i'r llif, gan sydyn suddo;
Ac yno mae efe a'i fwyall eto.
A glywaist ti a gant Arllwydd?
Nid oes o ragrith lwydd.
Prif gallineb gonestrwydd.
Y Llances a'r Piseraid Llaeth.
'ROEDD Llances gynt yn cario ar ei phen
Biseraid llaeth: ei henw hi oedd Gwen.
Ei bwriad oedd ei werthu yn y dref
Ag oedd gerllaw; piseraid llawn oedd ef
O lefritn pur. Dechreuai syn-fyfyrio
(Nid y piseraid, cofiwch chwi, ond Gwenno):
Bydd gwerthu hwn yn help im' brynu wyau
I'w rhoi dan ieir; ac felly mi gaf finnau
Chwe dwsin llawn o gywion at eu gwerthu :
Prynaf â'r arian ddillad hardd, i ddenu
Llygaid y llanciau; ac mi gaf fy newis
Gariad ohonynt cyn y pasio wythmis."
Ar hyn hi roes ryw naid o wir lawenydd
Am gynnyrch y piseraid llefrith newydd:
Syrthiodd y piser ar y llawr yn yfflon
Collodd ei llaeth, ei hwyau oll, a'i chywion,
A'i dillad hardd, a'i dewis-lanc yn gariad;
Diflannai'r cwbl ar unwaith mewn amrantiad.
Cymer, ddarllenydd mwyn, gan Esob gyngor:
Paid byth a chyfri'r cywion heb eu deor.
