"Os dadleuir dros ddeddfwriaeth arbenig i gyfarfod ag angenion neillduol Cymru, rhaid i ni hawlio Deddfwrfa arbenig i'r pwrpas hwnw. Fel y mae pethau yn y Senedd ar hyn o bryd cymer o leiaf ddwy genedlaeth cyn y medr Senedd Prydain Fawr symud achos cwynion Cymru. "Drwy gael Ymreolaeth i Gymru, yn unig y geill y genedlaeth hon fedi o ffrwyth ei hymdrechion politicaidd. Mae pob rhesymeg a ddefnyddir heddyw dros Ymreolaeth i'r Werddon yn llawn mor gymwysiadwy at achos Cymru. Nid oes un o'r prif wrthwynebiadau a godir yn erbyn rhoi Ymreolaeth i'r Werddon, yn gyfryw ag y gellid ei godi yn erbyn rhoi Ymreolaeth i Gymru.
"Cymerer y ddadl fawr fod y Gwyddelod yn genedl wahanfodol. Golyga cenedl wahanfodol fod i'r genedl hono dueddiadau, amcanion, galluoedd, ac amgylchiadau nodweddiadol, ac y dylai felly gael Deddfwrfa iddi ei hun. Ond os yw hyn yn wir am y Werddon, mae yn llawer mwy gwir am Gymru. Collodd y Werddou un o'i hawl-weithredoedd i genedlaetholdeb pan gollodd ei hiaith frodorol. Ond cadwodd Cymru yr hawl hwn yn gyflawn.
"Rhoddwyd eisoes i'r Werddon ffafrau deddfwriaethol a fuasent wedi gwneyd ffortiwn Cymru. Nid oes cymaint ag un mesur mawr wedi cael ei basio gan y Senedd Ymerodrol i gyfarfod ag angenion arbenig Cymru. Mae pob dadl y gellir ei dwyn yn mlaen dros Ymreolaeth i'r Werddon yn gryfach lawer dros Ymreolaeth i Gymru. Nid oes un o'r rhwystrau mawr a geir ar ffordd rhoi Ymreolaeth i'r Werddon yn rhwystr o gwbl i roi Ymreolaeth i Gymru. Ofna rhai y byddai rhoi Ymreolaeth i'r Werddon yn ail-sefydlu Pabyddiaeth fel crefydd genedlaethol y Werddon. Nid felly yn Nghymru. Dyna wedyn fwgan ac anhawsder Ulster. Ni cheir yr un Ulster yn Nghymru.
"Yr ydych wedi ymrwymo i brogram mawr, Dadgysylltiad, Diwygo Deddfau'r Tir, Dewisiad Lleol, a gwelliantau mawr eraill. Ond er eu maint nid ydynt yn cyffwrdd ond megys ymylon y cwestiwn mawr cymdeithasol y rhaid ei wynebu yn fuan. Mae amser pwysfawr gerllaw. Yr ydys yn craff chwilio cyfandir mawr camwri, a cheir ysbryd cenadol yn ei deithio er ei enill yn ol i deyrnas iawnder. Cyhoeddwyd 'rhyfel santaidd' yn erbyn y cam a wna dyn a'i gyd-ddyn, a gwelir pobloedd Ewrop yn cyrchu i'r groesgad. Y cwestiwn mawr y rhaid i ni ei benderfynu yw: Pa beth a wna Cymru yn yr Armagedon hon? A foddlonwn ni ar gario lluman cenedl arall? Neu ynte a fynwn ni gael yr hen Ddraig Goch i arwain ein cenedl unwaith eto i ryfel ac i ymladd dros iawnderau?"
