yn ei ymddanghosiad ef anrhydeddwyd y fro â diwygiwr cymdeithasol a glodforir tra y bydd bryniau Cymru ar eu sylfaeni. Y mae llu o gymwynaswyr wedi eu magu rhwng bryniau dinod Cymru— plant "Coleg Anian."
Plannwyd cân yn enaid Tom Ellis yn fore ar ei oes, a mynnodd yntau ei throsglwyddo i werinwyr Cymru yn ei ymdaith wrol i gyfeiriad rhyddid crefyddol, cyfiawnder gwleidyddol, a chydraddoldeb cymdeithasol. Rhoddodd gân newydd yng ngenau plant ei wlad; deffrodd ei genedl i sylweddoli fod agen ei dyrchafu, ac nad oedd raid iddi ymostwng mewn anobaith. Sylweddolodd Tom Ellis angen Cymru drwy leferydd proffwydi fel Morgan Llwyd, Elis Wyn, Ieuan Gwynedd, &c. Clywodd adsain o swn stormydd gormesol y gorffennol, datblygodd y wreichionen wladgarol oedd yn ei fynwes i fod yn fflam, a rhoddodd fynegiad croew o'i argyhoeddiad.
