Tudalen:Tom Ellis Gwladgarwr a Gwleidydd.pdf/30

Prawfddarllenwyd y dudalen hon

PENNOD II

GWLADGARWR A GWLEIDYDD

"Pan fydd rhyferthwy'r gelyn
Yn bygwth heddwch gwlad,
Fe saif gwladgarwyr cynnes
Yn ddewr yn erbyn brad,"


Meddai Dyfnallt, ac un o'r "gwladgarwyr cynnes" hyn oedd gwrthrych ein hysgrif. Yn nyfnder ei galon yr oedd fflam wladgarol lawn o ddwyfoldeb. Pan gododd ei lais edrychodd Cymru tuag ato, gan fod y llais hwn yn arwydd iddynt fod eu gwawr ar dorri. Y mae dwy linell o eiddo Hawen yn esbonio i ni pa fath wladgarwr oedd Tom Ellis : —

"Un garai Gymru fel ei fam,
Ein hiaith a'i defion fel ei dad."