Tudalen:Traethawd ar Gaio a i hynafiaethau.djvu/23

Prawfddarllenwyd y dudalen hon

GYNWYL GAIO.

Ni a gyfieithwn y "nodiadau" ag sydd yn taro ein pwrpas, gan gymeryd ein rhyddid i dynu oddiwrth, neu roddi at unrhyw beth, yn ol fel y byddo amgylchiadau yn gofyn.

"Goreu un lle ger ein llaw,
I leyg yw Cynwyl Gaiaw;
Mi a gawn ym o Gynwyl,
Mwy nog o Iorc, (1) yn min gŵyl;
Awn i Gynwyl wèn ganwaith,
Ac yno aed a gân iaith;
Ni ddeuai hwn ei ddau hyd
O Gynwyl Gaio enyd;
A'r haela' oll yn rhoi'i lyn
Hir o dudwedd Rhyd Odyn; (2)
Dyn yw heb, hyd yn Nhiber, (3)
Domas Llwyd (4) dim us a llèr. (5)

Mab Morgan (6) yn mhob mawrgost,
Mwy nog un y mỳn ei gost;
Ban Dafydd Fychan (7) yw fo,
Ben cywaeth meibion Caio.
Bid rhyw Philip Trahaearn[1]
Bena' o'r byd ban ro barn;
A chaned faled (8) i ferch,
A chyrhaedded awch Rhydderch.
Glyn Aeron, Rhyd Odyn dir,
Oedd ei adail a'i ddeheudir.
Digrifion doethion fu'r do
Oedd a aned oddi yno.

A gair mwyn a geir am wys,
Tomas (9) fal Tim sy felys.
Gwna ei hun, gan ei hanerch,
Gan' mil o ganeuau merch;
A phob penill Ebrillaidd
I fedw grym, hefyd a'i gwraidd.
Nid dewr un, er maint ei ras,
Nid da ym onid Tomas;

  1. "Philip Trahaearn," o Ryd Odyn.