Tudalen:William-Jones.djvu/18

Gwirwyd y dudalen hon

"Rhyw le rhyfadd, sy tua'r Sowth 'na," meddai. "'Fûm i 'rioed yno, ond maen' nhw'n deud 'u bod nhw'n byw ardraws 'i gilydd yno, ddwsina' ym mhob tŷ, fachgan. Mae gin y wraig 'cw gnithar wedi priodi coliar yn y Rhondda 'na, ac, yn ôl yr hyn ydw' i'n glywad, 'fedar hi yn 'i byw ddallt gair maen' nhw'n drio'i ddeud wrthi hi. Hogan glên ofnadwy, hefyd."

"Lol ydi hynny, Bob."

"Be"

"Na fedar hi mo'u dallt nhw. Mae Meri, fy chwaer, yn dallt pob gair ac yn licio'r bobol yn arw. Pobol andros o ffeind, medda hi."

Canodd corn hanner dydd cyn hir, a dringodd y ddau yr ysgol haearn i'r bonc, gan frysio i'w wal i nôl eu tuniau-bwyd. Wedi byw heb frecwast, teimlai William Jones yn bur newynog, ond nid edrychai ymlaen at ei ginio o wadnau clocsiau' a mymryn o gaws. Wrth fwrdd y caban-bwyta syllodd yn eiddigus ar y wledd a dynnai Robert Gruffydd o'i dun-bwyd. Un go arw am ei ystumog oedd Bob, a gofalai Jane Gruffydd am damaid blasus iddo bob dydd. Oedd, yr oedd ganddo rywbeth rhwng pob brechdan - cig rhwng rhai, letys rhwng eraill, mêl rhwng eraill, ac fel pe na bai hynny'n ddigon i dynnu dŵr o ddannedd dyn, dyna ddarn mawr o deisen a dwy neu dair o gacenni bychain crynion.

"Daria!"

"Be" sy, William?"

"Wedi anghofio te a siwgwr, fachgan. Dyna be' sy i'w gael am frysio fel ffŵl yn y bora!"

"Paid â phoeni. Mae gin i ddigon inni'n dau. Mi fydd Jane 'cw yn gofalu rhoi tipyn ecstra imi, rhag ofn y bydda" i'n teimlo'n o sychedig amball ddiwrnod. Hwda, cymer di'r banad gynta'. A dyma fo'r siwgwr."

Yr oedd ar William Jones gywilydd o'i frechdanau afrwydd, a cheisiai eu cuddio rhag llygaid mawr, dwys, ei bartner. Ond, ar ganol brechdan-gig flasus, peidiodd dannedd Robert Gruffydd â chnoi, a rhythodd ar y frechdan a godai William Jones i'w geg. Ond ni ddywedodd ddim.

"Ga' i fenthyg cloc-larwm gin ti heno, Bob?"' gofynnodd William Jones ymhen ennyd.

"Cei, 'neno'r Tad. Be' wnei di, dŵad heibio i'r tŷ acw ar dy ffordd adra heno?"