Tudalen:Yr Ogof.pdf/14

Gwirwyd y dudalen hon

"Pwy sy'n mynd i Jerwsalem yfory?"

"Dy fam a'th chwaer a'th frawd a minnau, wrth gwrs."

"Ie, mi wn. Ond pwy o'r gweision?"

"O, yr hen Elihu fel arfer i ofalu amdanaf fi a'th frawd, ac Elisabeth i weini ar dy fam a'th chwaer."

"A wnewch chwi un gymwynas â mi, 'Nhad?"

"Gwnaf, wrth gwrs, 'machgen i, os gallaf."

"Hoffwn weld Alys, y gaethferch fach o Roeg, yn mynd i Jerwsalem y tro hwn yn lle Elisabeth."

"Hm. Bydd Elisabeth yn siomedig. Hi yw'r brif forwyn a daeth i edrych ar ychydig ddyddiau yn Jerwsalem ar Ŵyl y Pasg neu Ŵyl y Pebyll fel ei rhagorfraint hi. Hm, bydd yn anodd. Anodd iawn. Pam yr wyt ti am i Alys fynd, Othniel?"

"Y mae'r gaethferch fach yn un anghyffredin, fel y gwyddoch chwi, 'Nhad. O deulu da yn Athen ac wedi cael addysg. Hi yw'r unig ferch y gwn i amdani sy'n gallu darllen. Bûm i'n gweld llawer arni, wrth gwrs, gan ei bod hi'n dod ataf bob dydd i ddarllen yn uchel imi, a siaredais droeon wrthi am Jerwsalem a'r Deml a . . . a Gŵyl y Pasg a . . . a'r pererinion o bob rhan o'r byd."

Siaradai Othniel yn gyflym ac eiddgar i guddio'i yswildod. Ond gwyddai Joseff fod ei fab yn hoff iawn o'r Roeges fach a ddaethai'n gaethferch atynt rai misoedd ynghynt.

"O'r gorau, Othniel, caiff Alys fynd y tro hwn. Gofynnaf i'th fam dorri'r newydd i Elisabeth."

"Diolch, 'Nhad. Bydd gweld Jerwsalem a'r Deml yn agoriad llygad iddi. Diolch yn fawr i chwi, 'Nhad."

"Popeth yn iawn 'machgen i. Hawdd fydd trefnu hynny.' "Y mae'n ddrwg gennyf imi'ch cynhyrfu'r bore 'ma, 'Nhad. Ond bu'r breuddwyd am yr ogof yn ddychryn imi am oriau yn y nos. Yr oeddwn yn falch o weld y wawr yn torri, ac ni fedrwn beidio â sôn wrthych am y peth

"Joseff! Joseff! Y mae'n bryd cychwyn os ydych am fod mewn pryd."

"Dy fam," meddai Joseff â gwên. "Nid oes neb yn y wlad 'ma mor brydlon â hi. Wel, rhaid mynd. Bore da, Othniel."

"Bore da, 'Nhad. A diolch eto.

Yn deulu a gweision, âi cwmni mawr o'r tŷ i'r synagog, y dynion yn gyntaf, pob un yn gwisgo ar ei dalcen y cas lledr yn