Tudalen:Yr Ogof.pdf/190

Prawfddarllenwyd y dudalen hon

"A welsoch chwi rywun i fyny arni?"

"Unwaith," atebodd Longinus yn dawel.

"Unwaith yn llawn digon."

Gorffennodd ei win ac estynnodd y cwpan am ychwaneg.

"Dim rhagor, Sextus. Cawsoch lawn digon."

"Digon? Pwy shy'n dweud?"

"Os yfwch fwy byddwch yn rhy feddw i ddim.'

"Hy, gorau'n y byd!" Rhythodd eto ar Longinus cyn gofyn eilwaith,

"A fuoch chwi'n hoelio rhywun?"

"Naddo."

"Wel, gair o gyngor rhag ofn y cewch chwi'r anrhydedd. Yfwch! Yfwch yn feddw gaib! Yr unig ffordd. Ac wedyn i fyny eg ef! Dim lol."

Daliodd y cwpan allan eto, ond gwthiodd Longinus y gostrel y tu ôl iddo ar y bwrdd.

"Dim diferyn arall, Sextus."

"O?" Safodd, yn herfeiddiol ond yn bur simsan.

"Eisteddwch, Sextus. A gedwch inni gael sgwrs. Fel dau gyfaill. Oherwydd yr wyf yn eich edmygu."

"Y? Ed . . . edmygu?"

Sobrodd y geiriau ryw ychydig arno ac fe'i gollyngodd ei hun yn araf yn ôl i'w gadair.

"Ydwyf. Unwaith y gwelais i neb ar groes. Un a garwn oedd hwnnw, caethwas yr oeddwn i'n hoff ohono. Yn Rhufain. Yr oeddwn i i fod yn gyfreithiwr. Ond dihengais y diwrnod hwnnw. I'r fyddin . . . Gwn am ambell ganwriad a fuasai'n mwynhau'r gwaith sydd o'ch blaen chwi'r prynhawn 'ma. Ond nid chwi, Sextus, nid chwi. Ac am hynny yr edmygaf chwi, fy nghyfaill. Am fod y creulonder yn ffiaidd gennych. Y mae'n fraint eich cyfarfod, Ganwriad."

Gwrandawai'r dyn yn astud, gan nodio ar bob gair.

"Creulon!" meddai rhwng ei ddannedd. "Ydyw, ffiaidd o greulon." Poerodd ar y llawr.

"Pe bawn i'n eich lle chwi, Sextus, awn i gysgu am ryw awr. A phan ddeffrowch byddwch yn fwy sobr i ofalu am eich milwyr. Hwy, wedi'r cwbl, fydd yn gwneud y gwaith."

"Ie."

Safodd, gan afael yn y bwrdd i'w sadio'i hun. Gwelodd y gostrel eto.