Ceiriog a Mynyddog/Hugh Penri'r Pant
| ← Bugail Yr Hafod | Ceiriog a Mynyddog gan John Ceiriog Hughes (Ceiriog) golygwyd gan John Morgan Edwards |
Maes Bosworth → |
HUGH PENRI'R PANT.
ROEDD hi'n chwarter i chwech yn y borau,
A'r haul wedi torri trwy'r wawr,
Yn felyn ar bennau'r mynyddau,
Gan araf ymddisgyn i lawr
Fel cawod o aur ar y bryniau;
Pan welid Hugh Penri y Pant
Yn pasio erchwynion gwelyau—
Gwelyau bach dedwydd ei blant.
Y nef yn unig ŵyr
Bleserau'r gweithiwr fore a hwyr,
Tra heulwen Duw trwy heulwen plant
Yn gwenu ar Hugh Penri'r Pant.
Cusanodd bob un wrth fynd heibio,
A Roli, yr hynaf o'r saith,
Ddeffrôdd yr holl deulu gan floeddio:—
"Mae tada yn cychwyn i'w waith."
Rhodd Elin benelin i Susan,
Gan ddweyd:— " Paid a chysgu mor ffôl,"
A chlywent eu tad yn troi allan,
Gan gau drws y cefn ar ei ol.
Fe weithiodd trwy'r dydd, "am frechdanau "
O wirfodd ei galon yn llwyr,
Rho'dd nerth ei holl blant yn ei freichiau,
A brysiodd i'w gartref yr hwyr.
A'i droed ar ei drothwy glân calchwyn,
Cusanodd ei brïod yn gu,
Tra'r plant a'i cylchynent, fel gwenyn,
Nes prin gallai droi yn y tŷ.
O'r diwedd eisteddai Hugh Penri
I yfed cwpanaid o de,
Tra ar ei lîn aswy 'roedd " Arti,"
A "Tedi" 'n marchogaeth y dde,
A'r ie'ngaf diddannedd yn gwingo,
Gan chwerthin wrth frathu ei àr,
A Tom fel cath wiwer yn dringo
I fachu ei dad yn ei wàr.
Bydd lonydd, da Tedi, cais ddarfod
A phwtian fy mraich megis hwrdd:
Fe'm bwytânt," medd Hugh wrth ei briod,
"Rho'r trïag a'r uwd ar y bwrdd."
Gwnaed hynny, a'r plant a dawelwyd
I eistedd bob un yn ei le:
A'r fendith arferol ofynwyd,
A llonydd ga'dd Hugh efo'i dê.
Gweddïai'r rhai bach yn blith-dra- phlith,
Yn rhyfedd o gyflym bob un;
A Tedi ofynnai am fendith
Ar "pwsi" heblaw arno'i hun.
O'r bwyta! O'r gwenu! O'r caru!
A welid ar aelwyd y Pant:
A phurdeb dedwyddwch holl deulu
Hugh Penri— ei briod a'i blant!
Y nef yn unig ŵyr
Bleserau'r gweithiwr fore a hwyr,
Tra heulwen Duw trwy heulwen plant
Yn gwenu ar Hugh Penri'r Pant.