Diliau Meirion Cyf I/Awdl Ioseph

Diliau Meirion Cyf I

gan Morris Davies (Meurig Ebrill)

DILIAU MEIRION

AWDL IOSEPH

CAFODD Israel, hael wr hylon,—ddeuddeg
O heirdd wiwddoeth feibion;
Rhieddawg frodyr rhyddion
O'r un tad, y pen llâd llon.

Mab gwyl o'i wraig anwyla'—oedd Ioseph,
Ddieisior ei fwyndra;
Sef Rahel dawel a da,
Rywiog, weddus wraig wiwdda .

Ioseph, anwyl was hoff union—diwyd,
Fu'n deongl breuddwydion,
Dwyn a wnaeth, drwy arfaeth Ion,
I'r goleu fawr ddirgelion.

Ei frodyr, gan ddiofrydu, —godent
Yn giwdawd o'i ddeuta;
Mewn llid certh gwnaent ei werthu
I'r creulon faelyddion lu.

Hwythau i'r Aifft pan aethant — a Ioseph
Ddewisawl mewn meddiant,
Y llanc duwiol, siriol sant,
Warth oesawl, a werthasant.

Enyd hir yno tariodd—yn ufudd
Iawn hefyd gwas'naethodd;
Ffafr y distain, fadiain fodd,
Yn hollawl a ennillodd.

Llywyddiaeth ei holl eiddaw,—gu flaenor,
Gyflwynodd i'w ddwylaw ;
Ni omeddodd ddim iddaw,
Drwy wg ffroch, ond ei wraig ffraw .

Ond och! ei feistres un dydd,
A golwg ddigywilydd
Yr hen Aifftes ddiles, ddu,
Gas ddynes, geisiai'i ddenu
A'i swynaidd, hudolaidd did,
I findorch - gwarth aflendid!
D'wedodd y pur gredadyn,
Mwyneiddgar, ddiweirgar ddyn,
"Mawr yw f'ymdrech rhag pechu
"O flaen Ior mâd, Ceidwad cu ;
"Yn ddiau fyth ni ddeuaf fi,
"Satan, yn agos iti."
Wed'yn yn ffraw, draw fe drodd,
Was enwog, ni chydsyniodd
A'i diewlig hell hudoliaeth,
Ffoi o'i gwydd yn ebrwydd wnaeth ;
A'i wisg adawai o'i ol
I'r hoeden ddengar hudol.
Y gwaraidd ffyddiawg wron,
Di warth weinidog Duw Ion,
Ni wnai, a'i feistres na neb,
Gyduno mewn godineb ;
Myg odiaeth yr ymgadwai
Rhag gwarthus, ryfygus fai.

Ha! 'r faeden felen a fu—yn foddion
I'w faeddawl garcharu;
Ond Duw Iôr, drwy'i dymhor du,
Yn wyrthiawl oedd i'w nerthu.

Haeddu parch yn y carchar—urddasol
Yr oedd Ioseph hawddgar;
Ef oedd Gristion gwiwlon, gwâr,
Mwyneiddgu, amyneddgar.

Cafodd y doethwr cyfion—ei ddyrchu
Mewn ardderchog foddion,
Yn geidwad di frad ei fron
I'r eres garcharorion.

E dd'wedodd wrth ddau freuddwydiwr—troellawg,
Y trulliad a'r pobwr;
A d'wediad y da awdwr
Ddaeth i ran y ddau uthr ŵr.

Yn dra doeth penodai'r dydd—i grogi'r
Gor wgus benpobydd;
A'r trulliad coelfad celfydd
O'r rhwym ga'i fod yn wr rhydd.

Ei eiriau oll a wiriwyd—y pobydd,
Wep wibiawg, a grogwyd;
Tidau y llall ddattodwyd
'Run dydd, daeth yn rhydd o'r rhwyd.

Difost fel doeth bendefig—a medrus
Ymadrodd caredig,
Gyda phwyll, heb dwyll na dig,
Eba Ioseph yn bwysig,

"Y trullydd, pan doi o'th drallod—erchyll,
"A'th ddyrchu'n dra hynod,
"Cofia fi'r dydd y cei fod—mewn mawrlwydd
" Ger bron dy arglwydd, y brenin dewrglod."

Ei gyfiawn swydd a gafodd—a Phar'o
Hoff eirioes was'naethodd;
Ond Ioseph gain, firain, ryw fodd,
A'i ing hefyd, anghofiodd!

Gwed'yn, mawr ddychryn a ddaeth—i frenin
Y freiniawl lywodraeth:
Ffraw boenid Phar'o benaeth
Wedi nos—breuddwydio wnaeth.

Galw a wnaeth heb gywilydd—y doethion,
A daethant yn ufydd
Ger bron, gaffaelion gau ffydd—yn ffrostus,
Gâd fygylus, i gyd efo'u gilydd.

Yr anferth swynwyr ynfyd—naws gwallus,
Nis gellynt ddeonglyd,
Methent roi dim esmwythyd,
I Phar'o o'i gyffro i gyd.

Yna'r trulliad yn union—a gofiodd
Ei gyfaill mwyneiddlon,
A'i ddawn llâd ddeonglodd yn llon
Ei freuddwyd, heb gyfareddion.

Prysurwyd, galwyd y gwâr—fynwesol
Fwyn Ioseph o'r carchar,
At Phar'o'n ddeffro oedd ar
Lewychus orsedd lachar.

Phar'o a deg fynegodd—aralleg
O'r oll a freuddwydiodd,
Yntau mewn ffur, fwynbur fodd,
Dianglod, a'i deonglodd.

Mynegai'r sant mwyn agwedd—a duwiol,
Y deuai saith mlynedd
O amldra gwiwdda mewn gwedd
Odidog, drwy'r holl dudwedd.

"Coelia, fe ddaw i'w ca'lyn—i'th orawr,
Saith eraill o newyn;
"Par'to," eb ef, "y pryd hyn,
Na arbed, yn eu herbyn."

"Gan hyny, gwna yn union—ymorol
"Am wr doeth a ffyddlon,
"A gosod ef yn gyson
"Olygydd, a llywydd llon.

"Ffraw ethawl casgled ffrwythau—cain odiaeth
"Y cnydiawg flynyddau;
"Boed iddo iawn gludo'n glau
"Rad luniaeth i'r ydlanau .

"Cadwer yd mewn modd hydyn—ddigonedd
"O gynnyrch pob blwyddyn;
"Ceir toraeth helaeth drwy hyn
"Dan awyr, pan daw newyn."

Phar'o draethai'n hoff hyrwydd,"—Da Ioseph,
"Dewiswn di'n ebrwydd;
"Seirian fab Jacob sywrwydd,
"Teg was Ion, ti gei y swydd.

"Yn gadarn cei'th iawn godi—o benyd
"I binagl uchelfri;
"Rhyfeddawl bor a fyddi,
"Mawr ei nawdd ger fy mron i."

Ioseph, mewn rhwysg dieisawr—urddaswyd
Yn hardd iesin flaenawr;
Gawriai pawb yn mhob gorawr,
"Llwydd—Amen—i'n llywydd mawr. "

Yn llaw Dduw Ner llwyddo wnaeth—drwyaddurn
Ei dreiddiawl wybodaeth;
Yn hylaw raglaw yr aeth,
Llwyr deilwng, a llyw'r dalaeth.

Diwydiawl a da odiaeth—weinyddodd,
Dan nodded Rhagluniaeth;
Einioes y llu, o'i ddeutu ddaeth,
Arbedwyd drwy'i ddarbodaeth.