Gwaith Dewi Wnion/Englynion (2)

Gwaith Dewi Wnion

gan Dewi Wnion

LLYWELYN GRUFFYDD.

Cyfansoddwyd yr Englyn Byr-fyfyr canlynol wrth edrych ar Llywelyn yn hollti Ais gerllaw y Llwyn, Dolgellau, yn 1825.

Main ei goes, ddim mwy nag eisen,—a llaw
Llywelyn sy'n globen ;
Ei droed fel darn o goeden,
Yn gono byr, gwyn ei ben.

————

Y PARCH. ELLIS OSBORNE WILLIAMS, M.A., VRONWNION, DOLGELLAU.

Bedyddiwyd y parchedig uchod yn Eglwys Dolgellau, Mawrth 27ain, 1826, a'r noson hono y cyfansoddwyd yr Englyn canlynol gan Dewi,

Tyfed y glân Etifedd—anwyl
Yn enwog mewn mawredd;
A chaed glir fyw'n hir mewn hedd —
A gemau o Ddolygamedd!

————

AR FEDDFAEN YN MYNWENT LLANERFYL

Cryf a gwan, pob oedran, pydrant, — pob enaid,
Pawb yna ddisgynant;
Pob lliw, llun, pob un, pawb ânt,
Pob graddau, pawb gorweddant.

————

AR FEDD YN MYNWENT LLANFACHRETH

,

'R Arglwydd Iôr y Pôr puraf, — a alwodd
Am Elinor gyntaf;
I ail nerth, fe eilw Naf
Ar Elin yr awr Olaf,

YMGYRCH GYNTAF WILLIAM EWART GLADSTONE.

Yr oedd Dewi yn Llynlleifiad tua'r flwyddyn 1831, pan yr ymddangosodd yr Anrhydeddus W. E. Gladstone yn ymgeisydd Seneddol am y waith gyntaf. Ar y ffordd o ganol y terfysg etholiadal, efe a gyfansoddodd yr Englyn canlynol, yr hwn a adroddodd wedi cyrhaedd tŷ Thomas Gwynedd, -

Will Ewart, am gwart, yw y gŵr — heddyw
Fydd fuddugoliaethwr;
Caria, a bydd goncwerwr —
Iach y daw a'i ben uwch dw'r,

Ac atebodd Thomas Gwynedd yn uniongyrchol, —

Mynych 'rwy'n chwenych cael chwart — o gwrw,
Rhagorol, neu ddeuchwart;
Yn dra chwyrn, mynwn dri chwart,
Mewn awydd, er mwyn Ewart.