Gwaith Gwilym Hiraethog/Cynhwysiad

Rhagymadrodd Gwaith Gwilym Hiraethog

gan William Rees (Gwilym Hiraethog)


golygwyd gan Owen Morgan Edwards
Adgofion Mebyd ac Ieuenctid


Cynhwysiad.

  • Adgofion Mebyd ac Ieuenctid
  • Gwennol gyntaf y tymor
  • Caniadau Ieuenctid
  • BRWYDR TRAFALGAR—
    • Napoleon a Nelson
    • Brwydr Aboukir
    • Hynt y Llynges
    • Araeth Nelson
    • Brwydr Trafalgar
    • Cwymp Nelson
    • Galar Prydain
  • Iesu a wylodd
  • Enaid Blinderus yn ymofyn gorffwysfa
  • Ym Mostyn a Dinbych
  • Cwymp Babilon
  • Eangrder y Greadigaeth,—
    • I. Syniadau Athronydd
    • II. Syniadau'r Beibl
  • Bedd Williams o'r Wern
  • Yng nghadair Prifardd
  • Ar ymweliadi Gymru
  • R.ab Gwilym Ddu
  • Morgan Howel
  • Thomas Gee
  • Richard Jones, Llwyngwril
  • Emynnau,—
    • 1. Cariad Crist
    • 2. Hawddgarwch Crist
    • 3 Holltau'r Graig
  • Pwy, pwy yw Ef?

AWDL HEDDWCH,—

  • I. Tirion oes teyrnasiad Hedd a Chariad ar y ddaear; dau lais mwyn o'r ddaear yn uno yng nghydgan meibion Ion; Satan yn clywed y llais, yn chwilio ddaear ac yn ei chael; dadgan ei gynllun i'r angylion coll; dwyn rhyfel ar y ddaear.
  • II. Oes Rhyfel. Dig Cain a hela Nimrod; dyfeisio rhyfel; ymladd am dir neu wraig, y frwydr.-dynesu, sain yr udgorn, y saethyddion, rhuthr y gwyr meirch, llid ofnadwy'r cledd, y gyflafan, mante'l y nos. Mair ar faes y gad, dioddef y clwyfedig. Hen wledydd rhyfelgar,— y Aifft, Assyria, Chaldea, Persia, Groeg, Rhufain; Rhyfelwyr y Groes. Dyfais yn rhoi llaw a llais i ryfel. Yr Awen yn deffro nwyd rhyfel. Waterloo, Cost rhyfel.
  • III. Proffwydi hedd, Cân Dafydd. Selyf a chân Esay. Tywysog heddwch yn ddod yng nghyflawnder yr amser; cyhoeddi heddwch ar y ddaear; y llew a'r ych. Hen hoffwyr rhyddid,—Wicliff ac Erasmus, y Morafiaid a'r Crynwyr, Milwr yn Eisteddfodwr. Troi'r cleddyfau'n sychau. Teyrnasiad y Messiah mewn hedd.

Y Darluniau

GWILYM HIRAETHOG*


Llansanna*

"Un fu'n byw ar lanna hyfryd
Afon loew Aled fach.


Trafalgar

"Tros wyneb maith llaith y lli."


Bronnau Llansannan*

"Awn i rodio hyfryd fryninu
Hen gynhefin iraidd fy nbad."


Breuddwyd Adgof*

"Nid oes beddyw ond yr adgor
Am y pethau hynny cynt."


Heddwch

(O'r darlun gan Syr Edwin Landseer)

"Breuddwydion hirion hedd,
Ac o fwynlant cyfannedd."


Rhuthr Balaclava

(O'r cerflun gan W. Goscombe John)

"Cloddiant yn addig i'w cyrnig garnau"

Rhyfel

(O'r darlun gan Syr Edwin Landseer)

"O clywch alaethus, wylofus lofa
Eglwyfedigion, fawrion niferau."


Nwyd y Meirch

(O'r cerflun gan W. Goscombe John)

"Malurion mil o arwyr,"


Curo'r Cleddyfau'n Sychau

A. E. Eleias

"Yn wynlas ar ei einion.

—————————————

* O ddarluniau gan y diweddar John Thomas