Gwaith Gwilym Marles/Yn Iach

Dro yn Ol Gwaith Gwilym Marles

gan William Thomas (Gwilym Marles)


golygwyd gan Owen Morgan Edwards
I Arad a Dafad a Llong


YN IACH.

FEL tew ddafnau gwlaw dylifol
Ar laith fynwes afon ddu,
Syrthiodd geiriau ymadawo!
Yr un fwyll, nes chwyddo'n lli
Fyrlymiadau hiraeth dybryd
Yn fy mynwes, fu mor glir
A digyffro, tra dedwyddyd
Fy haul hyfryd amser hir.

Pan y gedy irlanc twymfryd
Fro ei dadau, bwth ei ri,
Am ardaloedd gorllewinfyd,—
O yr olaf olwg dry
Ar y cwm, y nant, y bwthyn,
Ar bob twyn a llannerch cun!
Mindau felly, gyda deigryn,
Dremiwn ar fy anwyl un.

Hithau hoffus olwg daflai,
Gyda'i chalon yn ei threm,
Fel yr haul trwy ddyferynau,
Neu wlith-eneiniedig em;
Disglaer oedd ei llygaid, llawnion
O hyawdledd oeddynt hwy,
Gwlycher fi â'r dagrau drudion,—
Hir fydd cyn eu gwelaf mwy.

Nid yw'r wybren hardd, nes brithio
Ser di-rif ei hasur liw;
Nid yw doldir hardd, nes pyngo
Grisial wlith ar laswellt gwiw;
Chwydda dim mo'r rhosyn gwylaidd
Nes y golcha gu law ei ddail;
Ceinder tebyg rydd y deigrynı
I rudd deg yr un ddi-ail.


Per arogldarth serch gymysgai
A phob trem a gair di-wall,
Calon dwyn at galon wasgai,
Nerth y naill oedd yn y llall;
Pwysai ar ei ffyddlawn fachgen,
Ac o'i gylch y plethai'n dynn,
Megis pletha y winwydden
Gylch y llwyn ar odre'r bryn.

Ceisiai boddus ragweliadau
O'r dyfodol swyno ffwrdd
Y cymylog brudd-der bwysai
Ar fy ysbryd—meddwl cwrdd
Ymhen misoedd daflai oleu
Gobaith ar fy llwybyr du
Un gair anwyl,—ffrwd o wenau,—
Gadaf fy angyles gu!