Gwaith Ieuan Brydydd Hir/Marwnad William Wynn

Marwnad y Telynor Gwaith Ieuan Brydydd Hir

gan Evan Evans (Ieuan Brydydd Hir)


golygwyd gan Owen Morgan Edwards
Dewi Fardd o Drefriw

William Wynn o Langynhafal
MARWNAD WILLIAM WYNN.[1]

Trefriw, April 23, 1760.

Dear Sir.[2] You would have heard from me ere now, but that I have been mostly from home since Easter. I have waited on Mr. Justice Barrington at Carnarvon with the Dissertation on the Bards, who approved of it. He has taken it and a copy of Nennius, both bound together, to London; so that I have it not in my power to send you a copy of it before next assizes, when I shall have both returned to me. He advises me by all means to translate more of the ancient Bards after the same manner I have done those odes I sent you, and make a small book of it by itself, which he says will sell well. He says that Mr. Gray, of Cambridge, admires Gwalchmai's Ode to Owen Gwynedd, and I think deservedly. He says that he will shew the Dissertation to Mr. Gray, to have his judgment of it, and to correct it where necessary: so that I hope it will be fit for the press when I have it. I approve of your choice in your intended book, and shall be very proud of doing everything ir my power to further it. But I think, with regard to the Dissertation, I had best follow Mr. Barrington's advice, who, together with his brothers, the captain and clergyman, have already been so much my benefactors, and have it still in their power to be so, that I cannot but do everything in my power to please them.

My business of late has been altogether to collect materials for notes to illustrate Nennius the most ancient British historian extant but Gildas. This is a work disagreeable enough, for I must read the most barbarous jargon of the monks; in short, everything that tends to give light to our author.

I have, as you see, wrote something like an Elegy to my dear deceased friend, Mr. W. Wynn; but as I have other irons in the fire, you cannot expect so good poems from me as when I dedicated myself entirely to the Muse.n I dedicated myself entirely to the Muse.

Let me hear from you at your leisure

I am, yours sincerely,

EVAN EVANS.



MARWNAD Y PARCHEDIG WILLIAM WYNN.

Person Llangynhafal, yn Nyffryn Clwyd, a Manhafon, yn Swydd Drefaldwyn; Bardd a Chymreigydd godidog, a chyfaill cu i mi.

Y MAE hiraeth i'm hoeri,
A mawr nych yn fy mron i;
Marw fu William, mawr f'alaeth,
A phrudd yw'r deurudd, od aeth!
Och, mor freued fu'r edau!
Diweddiad tant fu'r dydd tau.
Doe'r oeddud, wr dewr addwyn,
Llon i'n mysg, llawen a mwyn;
A gorwedd yr wyd heddyw
Yn fud; ni'th wel neb yn fyw.
Tristach yw Cymru trosti,
Y bardd doeth, o'th briddo di;

Gordduwyd gerddi Awen
Gau arch am eu parch a'u pen:
Ac mae'r iaith, Gymro ethol,
A'n dysg, yn myned yn d'ol.
Minnau a'm bron y mewn braw,
Da gyfaill, wrth dy gofiaw,
Yn gostwng dan flin gystudd,
A dagrau hallt hyd y grudd.
Ni chaf weithian ddiddanwch
Yn y byd, ond tristyd trwch.
Mewn gwres y bum gynnes gynt,
Yn hwylio llawen helynt;
Yr awron, fal yr Yri,
Mae naws oer i'm mynwes i.
Od aeth Wynn, doeth ei anian,
1 orffwys i'r gwys, â'r gân;
Ni chaf wên na llawenydd,
Na chân faws; ochain a fydd.
Af, fal Merddin Ddewinwr,
I goed, lle ni'm cenfydd gwr;
Ac yno mi a gwynaf
O hyd, tra bo hirddydd haf:
A'r waedd fawr a roddaf fi
A dyrr galonnau'r deri;
Ac o'r gur garw a gânt
Y creigiau cau a rwygant:
Y llef a ddyrchaif yn llwyr
Oer ruad hyd yr awyr:
Ni bu er No neb rhyw nad
Mor erwin ac mor irad;
Er pan foddodd, daliodd Duw
Annuwiolion yn niluw.
Mae gorchudd a'n cudd rhag haul
Glaerwyn a'i byst gloew araul;

Tywyllwch tew yw allan,
A chlog o gaddug achlân;
A ninnau'n drist a distaw,
Ac yn brudd mewn eigion braw,
Oer dynged, dan dudded du,
Filoedd yn ymbalfalu.
Colled afrifed fawr oedd,
Alarus i laweroedd.
Ei blant a gwynant ganwaith,
Chwerw yw y modd, a chur maith.
Duw Dad, mor amddifad ynt!
Dyro nawdd dirion iddynt.
Ei blwyf sy'n dwyn gofid blin
A garw am athraw gwerin;
Eu bugail aeth, heb gael oes,
Wr anwyl, i'r hir einioes;
I gael gan Ior hael ei ran
Fythol yn y nef weithian,
Mewn gwynfyd hyfryd a hedd
(Gwiw yw'r fael), a gorfoledd,
Ym mhlith saint, mewn braint a bri,
Glanwych, yng ngwlad goleuni,
Ac angylion gloewon glwys
Puredig fro Paradwys.
Moli'r Ion mewn gogoniant
Yw swydd a berthyn i sant;
Ei wych swydd yn dragwyddawl
Yn eu mysg yw canu mawl.
Gwyn ei fyd! hoff fywyd fydd,
A gai awen dragywydd.
Gwedi darfod in' rodiaw
O'r byd trwch i'r bywyd draw,
Duw nef a'n dyco hefyd,
Yno fyth, o hyn o fyd.

Nodiadau

golygu
  1. Bu farw Ion. 22, 1760,
  2. Rhisiart Morys.