Gwaith ap Vychan/Henffych i'n Côr

Plant y Ddôl Fawr Gwaith ap Vychan

gan Robert Thomas (Ap Vychan)


golygwyd gan Owen Morgan Edwards
Y Wraig Ragorol


HENFFYCH I'N COR.[1]

𝕳ENFFYCH i'n côr o lenorion—awchus,
Uchel eu hamcanion,
Glew dorf sy'n glod i Arfon,
Wele hwy yn yr wyl hon.

Hawddamor! Bangor ni bydd—mwy'n isel
Mewn oes o'r fath gynnydd;
Daw gwell ffawd i'r traethawd rhydd,
A gwen wiw ar gan newydd.

Gwyr hyawdl, a goreuon—y rhyw deg,
Rhai doeth pur o galon,
Sy'n cystadlu yn llu lon,
Llawn o aidd, fel llenyddion.

Un galluog yw y llywydd,—Savage,
Geir yn sefyll beunydd
Yn ei ran fel arweinydd,
A gwir hael yw y gwr rhydd.

Stephan yrr y gân ar gynnydd,—mae pawb
Am y pen perorydd;
Deunaw swyn yn ei dôn sydd,—gwr o foes
A Handel ei oes yw ein da leisydd.

A chystal ei orchestion—yw'n prif-fardd,
Fel y profwyd droion;
Hen nyddwr cynghaneddion
I fyw mwy, yw Hwfa Mon.


Gweithiai'r bardd er gwaetha'r byd—a mynnodd
Yn y man gyrhaeddyd
Safle na ellir syflyd;
Hwfa fydd Hwfa o hyd.

Mae y wir ddawn ym marddoniaeth—glodus
Gwlad ein genedigaeth;
Melus uwchlaw canmoliaeth
I ni yw ein cerddi caeth.

Y ddyri wan ddirinwedd,—y bryddest.
Fel breuddwyd heb ddiwedd,
Rhimyn maith, a'i waith, a'i wedd—yn garpiog,
Diwyg anghenog, a digynghanedd.

Ond mwynhad i enaid, mewn hedd—ddeillia
O ddull y gynghanedd;
Hi a arlwya wir wledd,—
Yrr filiwn i orfoledd.

Diguro ydyw Gweirydd,— pen y gamp
Yw ein gwych Gymreigydd,
Meistr perffaith ar iaith rydd,—a deddfau cân,
Gwr yw, o anian, a gâr awenydd.

I gadw gwyl gyda'u gilydd,—heb loddest,
Pan ddaw blwyddyn newydd,
Llu unant mewn llawenydd,
Tra Bangor yn Fangor fydd.

Ateb y diben, eto, —yw y pwnc,
A'r peth i'w ddymuno:
Llesiant wy'n ewyllysio—i'r lluaws,
Y diwyd luaws sy'n cystadleuo.


A thrwyadl les i'r athrawon,—a lles
Llawn i'r ysgolheigion;
Gwir afael i'n gwyryfon—a'n llanciau
Ar Dduw a'i ddoniau'n fil myrdd i ddynion.

Athrofa wna waith rhyfedd—yw'r ysgol,
Heb na rhwysg na mawredd,
Drwy hon y pelydra hedd—o'r nefar
Deulu daear, nes delo y diwedd.

Chwi sydd ar wasgar, i'r ysgol,—da chwi!
Deuwch oll yn unol;
Eniller iddi'n hollol
Bob un, heb yr un ar ol.

Nodiadau

golygu
  1. Darllenwyd yng Nghyfarfod Llenyddol Ysgol Sabbathol Ebenezer Bangor, Chwef. 25, 1864.