Hanes Eglwysi Annibynol Cymru Cyf 1/Raglan

← Mynydd Seion, Casnewydd

Hanes Eglwysi Annibynol Cymru Cyf 1 gan Thomas Rees a John Thomas, Lerpwl

Moriah, Rhymni →

RAGLAN.

Dechreuwyd yr achos Annibynol yn y pentref hwn yn y flwyddyn 1839, trwy lafur ffyddlon a hunanymwadol Mr. Charles Forward, yr hwn sydd yn wr cyfrifol o ran ei amgylchiadau bydol, ac yn gristion o'r radd uchaf. Yn mhen dwy flynedd ar ol dechreu cynal moddion crefyddol yn y pentref, rhoddodd Mr. Forward ddarn o dir cyfleus at adeiladu capel. Un bychan, ond tlws iawn, yw yr addoldy. Cynwysa 150 o eisteddleoedd. Y draul o'i adeiladu, yn annibynol ar y tir chludiad y defnyddiau, oedd 200p. Agorwyd ef Hydref 20fed, 1843. Y gweinidogion a bregethasant ar yr achlysur oeddynt, W. Gethin, Caerlleon; T. Gillman, Cas- newydd; a T. Rees, Casgwent. Mr. David Lewis, Llanfaple, yw yr unig weinidog sydd wedi bod yn gofalu am yr achos bychan hwn o'r dechreuad hyd yn bresenol. Rhif yr aelodau yw rhwng deg ar hugain a deugain. Mae yr ychydig Ymneillduwyr yn y lle hwn wedi dyoddef llawer, ac yn parhau i ddyoddef, oddiwrth orthrwm yr eglwys wladol, ond y maent yn dal yn ffyddlon at eu hegwyddorion. Dywed Mr. Lewis, y gweinidog, am Mr. Forward, sylfaenydd a phrif gynhalydd yr achos yma, ei fod yn meddu talent nodedig fel athraw yn yr Ysgol Sabbothol, a'i fod yn rhyfeddol o ffyddlon gyda phob rhan o waith crefydd." Mae y gwr da hwn wedi bod o wasanaeth dirfawr i achos crefydd yn y rhan baganaidd yma o sir Fynwy.